|
UDK: 407
PEDAGOGLARDA XORIJIY TILLAR BOʻYICHA KASBIY KOMPETENTLIKNI
RIVOJLANTIRISH AXBOROT-METODIK TA’MINOTINING DIDAKTIK TAMOYILLARI
X.A.Mamatqulov
O
ʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti
Annotatsiya.
Maqolada pedagoglarning xorijiy tillar boʻyicha kasbiy kompetentligini
oshirishda axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining ahamiyati yoritilgan.
Kalit soʻzlar:
innovatsiya, internet-resurs, integratsiya, kompetensiya, kompetentlik, kasbiy
kompetentlik, kommunikatsiya, masofaviy ta’lim, motivatsiya.
Дидактические факторы развития профессиональной компетентности педагогов по
иностранным языкам
Аннотация.
В статье рассматриваются роль и значение информационно-
коммуникационных технологий в повышения уровня профессиональной компетентности
учителей по иностранных языков.
Ключевые слова:
инновация, интернет-ресурс, интеграция, компетенция,
компетентность, профессиональная компетентность, коммуникация, дистанционное обучение,
мотивация.
ILMIY AXBOROTNOMA
PEDAGOGIKA
2017-yil, 4-son
132
Didactic principles of information-methodological resources on the development of pedagogues’
career competency in the field of foreing languages
Abstract.
In this article the role and importance of ICT for improving professional competence
of teachers from foreign languages is discussed.
Keywords:
innovation, online resource, integration, competence, professional competence,
creativity, linguistics, distance learning, motivation, pragmatics, sociolinguistics.
Ta’limda islohotlarning amalga oshirilishi unda yuz berayotgan tezkor jarayonlarning sodir
boʻlishi pedagog kadrlardan oʻz ishlariga mas’uliyatli munosabatda boʻlish vazifalarini yuklamoqda.
Shu bois, ta’lim tizimida pedagoglar faoliyatini zamon talablari darajasida yuritilishini
ta’minlashga qaratilgan tadbirlar salmogʻi uzluksiz ortib bormoqda. Ma’lumotlar koʻlamining ortib,
pedagoglar ish yuklamalarining koʻpayib borish holatlari ularning oʻz ustida samarali ishlashi uchun
imkoniyatlarni chegaralaydi. Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining rivojlanishi pedagoglar ish
samaradorligini oshirish bilan bir qatorda, ma’lumotlarning haddan ziyod koʻpligi va mazkur
ma’lumotlar orasidan oʻz faoliyatlarida zarurlarini tanlab olish ma’suliyatini ham keltirib
chiqarmoqda. Ushbu muammolar echimini topish maqsadida pedagoglarning zaruriy ma’lumotlarini
osonlik va qulay sharoitda oʻzlashtirish uchun ta’lim muassasalarida axborot-kommunikatsiya
texnologiyalari imkoniyatlaridan kengroq va samarali foydalanish maqsadga muvofiq boʻladi.
Tadqiqotimiz doirasida axborot-metodik ta’minotni shakllantirish va amaliyotga tadbiq
etishning toʻrt bosqichini taklif etiladi. Ulardan birinchisida ta’lim dasturlari, ma’ruza matnlari,
nazorat uchun moʻljallangan savollar, modulning mazmunini qamrab oluvchi nazorat topshiriqlari va
nazorat savollari, individual topshiriqlarga oid uslubiy tavsiyanomalarning elektron shakllari ishlab
chiqiladi. Ikkinchi bosqichda ishlab chiqilgan oʻquv-uslubiy materiallarni joylashtirish uchun dasturiy
platforma yaratiladi. Uchinchi bosqichda modullarga doir axborot-metodik ta’minot yaratilib, uni
oʻqitishning masofali va zamonaviy texnologiyalari boʻyicha amalga oshirish orqali oʻzlashtirish
imkoniyatlari ta’minlanadi. Toʻrtinchi bosqichda tinglovchining bilish faoliyatiga mos boshqarish
elementlari kiritiladi hamda ta’lim jarayoni yakuni boʻyicha tinglovchi bilim, koʻnikma va
malakalarining mavjud talablarga mosligini aniqlovchi dasturiy ta’minot orqali nazorat va monitoring
tizimi ishlab chiqiladi.
Ta’lim jarayonlarini axborotlashtirishni tashkil etish, zamonaviy axborot-kommunikatsiya
texnologiyalari vositalarini ta’limga joriy etish, masofaviy ta’limning axborot-ta’lim resurslarini
shakllantirish borasida pedagogik dasturiy va kommunikatsiya vositalaridan iborat axborot-metodik
ta’minot ishlab chiqilib, amaliyotga joriy etiladi. Axborot-metodik ta’minotning asosini xorijiy tillar
ta’lim yoʻnalishi boʻyicha axborot-ta’lim resurslari tashkil etadi. Mazkur axborot-metodik ta’minotdan
mutaxassisligi chet tillri boʻlmagan pedagog kadrlar Internet tizimi orqali mustaqil xorijiy tillar
boʻyicha oʻz bilim, malaka va koʻnikmalarini oshirishda foydalanishlari mumkin.
Ta’limda axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanib pedagoglarning mustaqil
ishlarini tashkil etish istiqbolli yoʻnalishlardan biri sanaladi. Ma’lumki, oʻquv materiallarining turli
shakllari, jumladan, oʻrganiladigan jarayon va xodisalarni virtual shaklda aks ettiradigan elektron
oʻquv-uslubiy resurslar, yangi mavzularni oʻzlashtirish jarayonida vujudga keladigan savollarga
ixtiyoriy vaqtda javob olish imkoniyatini beradigan integrallashgan elektron lugʻat-ma’lumotnomalar
pedagoglar tomonidan oʻquv fanlarini mustaqil oʻrganishga zarur boʻladigan resurslardan hisoblanadi.
Ta’limda integrallashgan elektron lugʻat-ma’lumotnomalar ikki muhim shartni
qanoatlantirmogʻi lozim. Birinchidan, u barcha pedagoglarga istalgan vaqtda mavzular boʻyicha
lugʻaviy materiallar haqida istalgan ma’lumotni olish imkoniyatiga ega boʻlish uchun sharoit yaratadi.
Murojaat etiladigan lugʻaviy materiallar kompyuter ensiklopediyasi koʻrinishida, ikkinchidan, mazkur
lugʻaviy materiallar takomillashtirilgan va oson toʻldiriladigan boʻlmogʻi lozim.
Mustaqil ishni tashkil etishda kompyuter texnologiyalaridan foydalanish imkoniyatining
mavjudligi ta’lim jarayonida bunday texnologiyalarni qoʻllashning muhim koʻrsatkichlaridan
hisoblanadi. Axborot-metodik ta’minotdan foydalanib mustaqil ishni tashkil etish mazmuniga koʻra,
bir necha didaktik vazifalarni bajarish imkoniyatlarini beradi, masalan:
• ta’limning interfaol xususiyati asosida pedagoglarning fikrlash qobiliyatlari yanada
rivojlantiriladi va oʻquv materiallarini oʻzlashtirilish sifat va samaradorligi oshiriladi;
Do'stlaringiz bilan baham: |
