Issiqlik nurlanishi Reja: Eynshteynning fotonlar nazariyasi

(14.7)

Bu munosabat Reley-Jins formulasi deb ataladi. U faqat yetarlicha uzun to‘lqinlar sohasidagi eksperimental ma’lumotlarga to‘g‘ri keladi (14.3-rasm). Bundan tashqari, qora jismning integral yoritilganligi R(T) cheksizlikka aylanishi kerak, - degan yolg‘on xulosa kelib chiqadi, demak, absolyut nol temperaturada qizdirilgan jism va yopiq idish o‘rtasida muvozanat bo‘ladi.

rasm. T-1600 K da Reley –Jins formulasi bilan absolyut qora jism nurlanishda to‘lqinlar uzunligi bo‘yicha r( , T), energiya taqsimlanishi qonunini taqqoslash.

Shunday qilib, mumtoz fizika nuqtai nazaridan benuqson bo‘lgan hulosa tajribaga zid bo‘lgan formulaga olib keladi. Shu narsa ma’lum bo‘ldiki, absolyut qora jism nurlanishining spektral taqsimlanishi haqidagi masalani mavjud bo‘lgan nazariya asosida yechish mumkin emas. Bu masala Plank tomonidan mumtoz fizikaga begona bo‘lgan yangi g‘oya asosida muvofaqiyatli yechildi. Plank, qizdirilgan jism elektromagnit energiyani nurlantirish va yutish jarayonlari mumtoz fizika qabul qilganidek, uzluksiz ravishda yuz bermasdan, porsiya – kваnt tarzida bo‘ladi, - degan xulosaga keldi. Kvant - bu jismning nurlanish energiyasining minimal miqdori. Plank nazariyasi bo‘yicha E kvant energiyasi yorug‘lik chastotasiga to‘g‘ri proporsionaldir: