Issiqlik almashish jaryonlarini modellashtirish va sintez qilish

LABORATORIYA ISHI -2
ISSIQLIK ALMASHISH JARYONLARINI MODELLASHTIRISH VA SINTEZ QILISH
(BUG‘ QOBIG‘I BOR GIDRAVLIK IDISH)

1. 
   Kirish.
   

Odatda ko‘p kimyo-texnologiya jarayonlari isitish bilan olib boriladi. Buning uchun har xil konstruksiyali isitgichlardan foydalaniladi. Kimyo-texnologiyasida ishlatiladigan isitgichlardan biri, bug‘ qobig‘i bor gidravlik idishdir.

2. 
   Ishning maqsadi.
   

Bug‘ qobig‘i bor gidravlik idishda ketayotgan jarayonlarni modellashtirish.

3. 
   Masalaning qo‘yilishi va nazariy asoslari.
   

Texnologik jarayonlarni modellashtirishda odatda kimyoviy kibernetikaning tizimli tahlil qilish usulidan foydalaniladi. Bug‘ qobig‘i bor gidravlik idishni modellashtirishda ham tizimli tahlil qilish usulini qo‘llab, avval uning «elementar» jarayonlarini aniqlab olish kerak. Ularni chuqur o‘rganib, oqimlarni gidrodinamik strukturasini hisobga olgan holda, bu «elementar» jarayonlarning matematik ifodalari tuziladi, so‘ngra ularni bir tenglamalar sistemasiga birlashtirib, butun texnologik jarayonning matematik modeli tuziladi. Matematik modeldagi tenglamalarni ko‘rinishiga qarab hisoblash usuli tanlanadi va kompyuterda yechish uchun dastur tayyorlanadi.
Isitgichga (Bug‘ qobig‘i bor gidravlik idish) modda G₁ sarf va T₁ temperatura bilan beriladi va G₂ sarf va T₂ temperatura bilan chiqib ketadi.

3.1 - rasm Bug‘ qobig‘i bor gidravlik idish

Chiqishdagi temperatura T₂ butun apparat xajmidagi temperatura bilan bir xil bo‘ladi, chunki, idishdagi oqimlarning gidrodinamik strukturasini ideal aralashtirish modelidagidek deb qabul qilish mumkin (bunda, modda temperaturasi, idishning har bir nuqtasida bir xil bo‘ladi.)
Bug‘ qobig‘idagi bosim P_p va bug‘ temperaturasi T_p.
Bug‘ qobig‘i bor gidravlik idishda ketayotgan jarayonlarni modellashtirishda, quyidagi “elementar” jarayonlarni ajratish mumkin:
1. Idishda moddaning yig‘ilish jarayoni;
2. Bug‘ning agregat holatini o‘zgarish (isitgich devorida kondensat hosil bo‘lish) jarayoni;
3. Gidravlik idish devorini isish jarayoni;
4. Idishdagi moddaning isish jarayoni.