Исо жабборов буюк хоразмшоҳлар

ди .
Т озабоғёп л и к л ар эр ам и здан аввалги икки м и н ги н -
чи йилда тақирликларни ўзл аш ти р и б, деҳқ он ч и л и к ва
чорвачилик би л ан ш уғулланганлар. Бу даврга о и д ма-
конларнинг кўпгина қисм и А м ударёни н г қадимги ўзани
Оқчадарё бўйларида топилган. М азкур ёдгорликларнинг
ичида э н г м уҳим и А н к о -5 н ом ли м акон б ў л и б , ун и н г
м ай дон и да узун тор эш ик ли тўғри бурчак шаклдаги
ярим ертўла диққатга сазов ор ди р .
Т озабоғёп м аданияти қ олип да б оси л ган ва ўй илм а
нақш лар бери лган со п о л и ди ш л ар н и н г б ў л и ш и , иш лаб
чиқариш тех н и к а си н и н г одди й л и ги ва м айда тош лар-
дан қилинган (м ик роли тои д) қуролларнинг камайиб ке­
тиш и би л ан характерланади.
К ўкчатоғ ти зм ал ар и н и н г ж а н у б и д а топ и лган К ўк-
ча-3 номли қабристон археологларнинг диққатини ўзига
ж алб қилган. Бу қабри стон я қ и н и да Т о за б о ғёп м ада­
ниятига о и д қ и ш л оқ ҳам бўлган. Қ и ш л оқ атр оф и да
қадимги вақтда суғорилган далалар бўлганли ги ни кўр-
сатувчи белгилар бўл и б, улар ўша ерда ҳам деҳқончилик
қ или н ганли гидан дарак беради . Қ а б р и ст о н н и н г тақир
қатламлари қазилганда ю зга яқин гўр то п и л и б , ун да
даф н қилинган ж асадлар н и н г бош л ар и ғарбга қаратиб
ётқизилганлиги ан ик дан ган. Улар якка-якка ва ж у ф т-
ж уф т қ илиб кўмилган. Ж уф т кўмилганлар ичида бирга
ётқизилган эрк ак ва хоти н л ар н и н г, ай н и қ са, болалар
ж асадларин и нг бош лари ғарбга қаратиб ётқизилганлиги
аник дан ган. А м м о ж уф т к ўм илганларнинг би р и аввал,
икк и н чи си к ей и н д а ф н қили н ган. Т ек ш ири лган қабр-
ларда ж уда кўп нақш ли бутун с о п о л и ди ш лар , б р о н за -