Исо жабборов буюк хоразмшоҳлар

лум бўлган қадим ги тамғаси боси л га н , кумуш танга-
н и н г ўнг том он и га м унчоғ ёки тўқа би лан безатилган
д у м а л о қ т о ж кийган соқолли п одш он и н г беж ирим қилиб
иш ланган расм и туш ирилган; тан ган ин г тескари т о м о -
н и да — тантанали равиш да қадам таш лаб бораётган
отга минган ч авондоз сурати ва бузилган қадим ий ю нон
ҳарф ларидан и бор ат ёзув. Ш у тарздаги м ис тангалар-
н и н г р еверс, яъни тескари т ом он и д а м арказда хоразм
ёзуви билан безатилган тамға белги си ; ўн г том он и д а
соқ ол л и ёки б есоқ ол тож кийган п о д ш о си й м о с и ром б
ш аклидаги м у н ч о ғу тр би л ан ҳош ия қилиб безатилган
раем . И к к и н ч и гуруҳга, анча к ен г тарқалган, Ўрта
О си ён и н г турли рай он ларидан ш и м олда Т ош к ен т во-
д и й си д а н Ш и м ол и й Ҳ и н ди стон гач а «герай тангалари»
81

---

ном и би лан кирган тангалар ҳам би р том он и д а п о д ш о ­
н и н г бю ст и , тескари том он и д а ч аван доз тасвирланган
бўл и б, ж уда кўп топ и лган. С. П . Тол ст о в таъриф лага-
нидек, эн г қадимги Х оразм тангаларининг Грек-Бақтрия
тангалари га ўхш аш лиги сулолалар ўртасидаги алоқа-
ларга ҳам боғл и қ бўлиш и эҳти м олдан холи эм а с , чунки
қадим ги зам он да зарб қилинган аксарият тангаларга
ана шу н арса х о с эканлиги а н и қ сези лади .
Танга м ун осабати н и п ай до бўли ш и давлатда с о ц и -
ал -и қ ти соди й ва м адани й барк ам олли к ва о со й и ш т а -
л и к ўрн ати лганли ги ни н г ёр қ и н дал ил ид ир. Зўр ц и в и ­
л и зац ия яратган маҳаллий элатлар м одди й м адан и яти ­
н и н г яна би р кўриниш и ўш а даврга о и д археологлар