Исо жабборов буюк хоразмшоҳлар

ф уқаролар туш ун часи даги таъриф и ҳам келтирилган.
О дди й халқ тасаввурида давлат туш унчаси бой л и к , м ол-
•
д у н ё , м ол -м ул к , кўчма м аънода ҳам бахт, б о й л и к , ом ад
д е б таъриф ланган. Д авлатчилик атам аси тўғри си да эса,
давлат тузум и , давлат си ф ат и да ую ш ган ли к, деган таъ­
ри ф бери лган . М асалан , халқ о р аси д а «давлат тугар,
би ли м тугам ас», «яхш и н ият — ярим давлат», «давла-
ти н г — о т а -о н а н г» , «си ҳат-салом атли к — тум ан б о й ­
л и к» к аби м ақол ва и б о р а л а р ҳ о зи р га ч а са к ^ а н и б
келмокда. Б и ровн и ом ади келганлигини қайд қилмоқчи
бўлганда ҳам «ун ин г бош и га давлат қуш и қўнган», д е ­
ган иборалар иш латилади.
М азкур туш унчаларни ум умийлаш тириб олганда дав­
лат атам аси давлатчилик сўзи га н исбатан т ор р оқ м аъ­
нода б ў л и б и н со н и я т ж ам ияти таш кил топган даврдан
бош лаб муайян тарихий бирликни ташкил қилиб, ун ин г
нормал р и вож лани ш и ва равнақи учун зарур қ он ун -
қоидалар ва одат тарти боти , уларни т а д б и қ қилиш м е-
хан и зм и ва воситалари и ш лаб чиқилган. Х алқ туш ун ­
часи билан с и ёс и й мазм ундаги давлат атам асининг ум у-
м ий ли ги халқ ф ар ов он л и ги , ун и н г бой л и ги , м ол-м улк и
и
ва д у н ё с и н и таъ м инлайдиган ва каф олатлайдиган таш -
килот, д е б таъриф лаш м ум к и н. Д астлабки даврларда
бун дай таш килот чинакам дем ок р ати к тарзда п айдо
бўл и б, ур уғ-қаби ла том он и д ан сайланган ж ам оа м ан ­
ф аатларини қўрикдовчи осой и ш тал и к ва ф ар овон ҳаёт
кечириш га хи зм ат қиладиган восита си ф ат и да юзага
келган. К ей и н ч ал и к , ж ам иятда ю з берган соц и ал таба-