Islom moliyasi umumiy xususiyatlari Bajardi: Ortiqboyev B. Islom moliyasi tarixi Islomiy moliyaning rivojlanish tarixi

Islom moliyasi umumiy xususiyatlari

Bajardi: Ortiqboyev B.

Islom moliyasi tarixi

Islomiy moliyaning rivojlanish tarixi.

Islomiy bank tizimining biz biladigan shakldagi tarixi o’tgan asrning ikkinchi yarmida rivojlana boshladi. Islomiy bank tizimining muvaffaqiyatli rivojlanishi Misrdagi Mit Ghamr jamg’arma banki hamda 1963 yilda Malayziyada tashkil etilgan Tabun Xaj Lembagani tashkil qilish bilan boshlandi, deb hisoblash mumkin.

Malayziya shariat talablariga mos keladigan zamonaviy moliyaviy andozani tiklash haqidagi masalani tizimli tadqiqot etish bo’yicha tashabbusni o'z zimmasigaolgan dastlabki mamlakatdir va bugungi kunga qadar u islomiy moliyaviy vositalar bozorida yetakchi mavqeni egallamoqda. Mazkur tadqiqotlar natijasida 1963 yildayoq hamkorlikdagi investitsiyalarni boshqaruvchi kompaniya vazifasini o'z zimmasiga olgan Malayziya Hojilar jamg'armasi tashkil etildi. Lembaga Tabung Haji).

Lembaga Tabun Haji Malayziyanning yetakchi moliyaviy muassasasi bo’lib, 1963 yilda ro’yxatga olingan. Muassasa depozitlar, haj bo’yicha xizmatlar ko’rsatish, moliyaviy amaliyotchilar va investitsiyalarni boshqarish bilan ishlash borasida 50 yillik ish tajribasiga ega. Ushbu tashkilotni tashkil etish kontseptsiyasining muhim jihati, musulmonlarga haj amallarini bajarish maqsadida shariatga muvofiq mablag'larni jamgarish imkoniyatini berish edi. Umuman olganda, Lembaga Tabun Haj qushaloq strategiyaga ega. Ushbu strategiya musulmonlarning ijtimiy- iqtisodiy muammolarini yechishga yo’naltirilgan va shu bilan bir vaqtda ular mamlakatining iqtisodiy rivojlanishida samarali ishtirok etish hamda investitsiya qilish imkoniyatiga ega bo’ladi.

Global islomiy moliya sanoatining chinakam rivoji 1970 yillarning o’rtalarida boshlandi. Davlatlararo Islom taraqqiyot banklari 1975 yilda rasman ta’sis etildi: uning asoschilari 22 ta davlat hukumatlari hisoblanadi. ITB bilan bir vaqtning o’zida 1975 yilda Dubay Islomiy banki ro’yxatga olindi. 1977 yilda yana uch islomiy bank o'z ishini boshladi, ular Misr Faysal Islomiy banki, Sudan Islomiy banki va Quvayt Moliya uyi edi. 1970 yil va 1980 yillar boshida hammasi bo'lib 16 ta islomiy moliyaviy muassasa tashkil etildi.

Islomiy moliya tizimi

Vositachilik bitimlari

Transaksion bitimlar

Qo’shma bitimlar

Mulk bilan bog’liq bitimlar

Ulushda ishtirok etish bitimlari

Muzoraba

Muzora’a

Omonat

Ju’la

Kafolot

Vakolat

Takafful

Bevosita investitsiya qilish

Qarzi Hasan

Mushoraka

Mudoraba

Aktivlar bilan ta’minlangan q.q.

Savdoni moli-yalashtirish

Murobaha

Musovama

Bay muajjal

Bay salam

Ijara

Istisno

Ijara tumma bay

Ijara val iqtino

Tavarruk

Foydalanilgan va qo’shimcha adabiyotlar

Исломий_молия_асослари_2019. 431-бет

Islamic-banking slideshare

www.islamic-banking.com

Islamic-finance-development-report 2018.pdf

About-islamic-finance-types-of-contracts.pdf