Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika univyersiteti

«Ekarper» koniga tegishli shaxta suvi bilan o‘tkazilgan laboratoriya taqiqotlarida tion mikroorganizmlarining kulturasi (ekmasi), ajratildiki,ular juda aktivligi bilan ajralib turadi va uranni tanlab eritish jaroyoni biologik xarakterdaligini tasdiqlaydi.

Texnik-iqtisodiy hisob kitoblar uranning zahirasi 2000 t va uning ajratilishi 50% bo‘lganda, uning Eritmadagi minimal miqdori 14 mg/l kam bo‘lmaganda, 25 t/ y. uran olinganda kapital sarf-xarajatlar bir yil oralig‘ida qoplananishini ko‘rsatdi.

Uran rudalaridan uranni yer ostida tanlab Eritish usuli usha basseynga tegishli «SHapel-Larjio»shaxtasida ham amalga oshirilgan. Bu maydondagi konda uranning umumiy zahirasi 6 ming. t ,uranning o‘rtacha miqdori 0,1 %. Shaxta zavoddan 40 km masofada joylashganligi uchun uran minerallashgan suvdan basseynlarda ohak bilan cho‘ktirilib cho‘kma tozalanmagan 20—10 % uran briktiruvchi kalsiy uranat holida shisternalarda zavodga keltiriladi.

Uranni yer ostida tanlab Eritish Fransiyaning «Brujo», «San»,konlarida ham amalga oshiriladi va yiliga 6 dan 45 t uran qazib olinadi.

Takrorlash uchun savollar:

1. Yer ostida tanlab Eritishning yoki joylashgan o‘rnida tanlab Eritishning boshqa tanlab Eritish usullaridan prinsipial farqi nimada?

2. Yer ostida tanlab Eritish qaysi faktorlarga bog‘liq ?

3. Yer ostida tanlab Eritishning afzalliklari nimalardan iborat?

4. Yer ostida tanlab Eritishning kamchiliklari nimalardan iborat?

5.O‘tkazish qobiliyati va uning Yer ostida tanlab Eritishdagi roli.

6. Yer ostida bakterial tanlab Eritshqurulmasi sxemasini izohlang .

7. Uranni kislotali tanlab Eritishdagi oksidlanishi uch valentli temir ionlari ishtirokida va oksidlovchilar qo‘shilganda qaysi reaksiyalar asosida kechadi ?

8.Uran minerallarining bakterial tanlab Erishi reaksiyalarini yozing?

9. Odatda uran rudalarini Yer ostida tanlab Eritishning-ximyoviy yoki bakterial-kimiyoviy usullari rudaning tarkibida qayi minerallar kam bo‘lganda qo‘llaniladi.

10.Uran rudalarini Yer ostida tanlab Eritishning-ximyoviy, bakterial-kimiyoviy usullarini qullashning chet el korxonalaridagi amaliyoti