Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti stansiya va podstansiyalarning elektr jihozlari

4.1. Qisqa tutashish toklarini hisobi

Tanlangan variant uchun uch fazali qisqa tutashish toki hisobi o‘tkaziladi. Qisqa tutashish hisob nuqtalari 12- rasmda ko‘rsatilgan:

Qisqa tutashish toki hisobi generator va sistamada nisbiy birliklar sistemasiga bajarilishi kerak. Nisbiy birliklar sistemasida ixtiyoriy S_baz tanlanadi, qisqa tutashish hisoblanayotganda U_baz qabul qilinadi.



12- rasm. Qisqa tutashish hisob nuqtalari berilgan tarmoqning prinsipial sxemasi

Asosiy kuchlanishlar qatori: 525; 230; 115; 37; 24; 20; 15,75; 13,8; 10,5; 6,3.

Sxemadagi elementlar qarshiligi quyidagi formulalar yordamida aniqlanadi:
- sistema: ; nomli birlik
- avtotransformator va uch chulg‘amli transformatorlar uchun alohida uchta chulg‘am qarshiliklari hisoblanadi:
,
, (22)

6-jadval

Elektr qurilma elementi	Almashtirish sxemasi	Hisoblash formulalari
		Nomli birliklarda, Om	Nisbiy birliklarda
Generator
Elektr tizim		yoki yoki	yoki yoki
Transformator		Aktiv qarshilik hisobga olinganda	Aktiv qarshilik hisobga olinganda
Reaktor
Liniya

Ko‘p qirrali yulduzchali sxemadan foydalaniladi va barcha manbalardagi qisqa tutashish toklari quyidagi formula orqali hisoblanadi:

(23)
Qisqa tutashish zarbaviy toki: ;
Qisqa tutashish nodavriy toki: .

Sistemadagi EYuK ko‘rsatkichi E_S = 1 deb qabul qilinadi; generator uchun:

.
Sistemada I_P. toki ko‘rsatkichi I_P.0 ga teng deb olinadi va egri chiziq hisobi metodida aniqlanadi.
Qisqa tutashish toklar hisobidagi doimiy vaqt sistemasi barcha nuqtalarda T_A=0,045 sek., deb olinadi, generator qisqichidagi qisqa tutashish nuqtalari vaqt doimiyligi /5/ katalog ko‘rsatkichiga muvofiq. Dvigateldan qisqa tutashish tok hisobi \5\ da ko‘rsatilgan metodika bo‘yicha bajariladi. Ushbu metodikaga muvofiq, bunda nazarda tutilgan o‘rta kuchlanish dvigatellar aniq tarkibi noma’lum, ularning nisbiy yig‘indi quvvati: P_nom=1,25S_prtsn.nom, ifodasi orqali aniqlanadi, bunda S_prtsn.nom – TЦН ishchi rezerv nominal quvvati (parchalangan transformator uchun 0,5S_prtsn.nom).
P_nom qiymati tarkibiga shinaning hisob seksiyasiga bevosita birlashgan dvigatel quvvatidan tashqari, boshqa seksiyalarga birikkan dvigatellar, ya’ni rezerv ta’minlanish magistrali orqali hisob seksiyasiga bog‘liq.
Dvigateldan qisqa tutashish tarkibiy tokdagi davriy bog‘lanish qiymati:


(24)

Bunda I _., P_nom o‘lchovi kA va MVt bir-biriga muvofiq, U_NOM – dvigatelning chiziqli kuchlanishi, kV.

Qisqa tutashishning davriy tarkibi  vaqtda:


(25)

Qisqa tutashishning nodavriy tarkibi  vaqtida:

(26)

Qisqa tutashishning zarbaviy toki: , bunda K_z.dv.=1,65.

Qisqa tutashish toki hisobi natijalari barcha manbalarda jamlanib vaqt uchun t=0 va t=.
7-jadval

Qisqa tutashish nuqtasi	kuchlanish kV	Qisqa tutashish nuqtasi joylashgan joy	Id.t. kA	Id. kA	In. kA	Iz kA
K – 1
…
K – n

Qisqa tutashish toklari hisobi ochiq jadval bilan tugashi lozim.

Qisqa tutashish tokining vaqt  hisobi har bir nuqta uchun alohida aniqlanadi:

(27)

bunda t – uzgichning shaxsiy vaqti, uzgichning katalog ma’lumotiga muvofiq aniqlanadi.

Uzgich turi elektr stansiya sxemasi tanlovi orqali amalga oshiriladi. Uzgichning oxirgi tekshiruvi 2.4.1. bo‘limida bajariladi.