Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti metallurgiyaga kirish

Kalsinasiyali (toblash) kuydirishning maqsadi - xom ashyo tarkibidagi ruda minerallarni kimyoviy tarkibini o’zgartirishdir. Bunda ma’lum haroratgacha qizdirish yo’li bilan beqaror kimyoviy birikmalar termik parchalanadi (dissosiasiyalanadi). Bunday kuydirish 1000-1200⁰C haroratda karbonatlar

CaCO₃ → CaO + CO₂

1200⁰C haroratda gidrooksidlar

2Al(OH)₃→ Al₂O₃ + H₂O

uchun qo’llanadi.

Xlorlovchi kuydirish oksid yoki sulfidlarni suvda eruvchan yoki uchuvchan xloridlarlarga aylantirish uchun o’tkazilib, Mg, Ti, Zr, Hf, Sn olish texnologiyasida qo’llanadi. Rangli metallar metallurgiyasida xlor va xloridlar 1786 yilda rudadan oltinni va kumushni, 1877 yilda misni ajratib olishda qo’llanila boshladi.

Bir qator metallarni (uran, berilliy) ishlab chiqarish texnologiyasida xlorlovchi kuydirishga o’xshash ftorlovchi kuydirish usuli qo’llanadi. Ftorlovchi kuydirishning maqsadi – metall oksidlarni ftoridlarga aylantirishdir. Masalan: 500-700⁰C haroratda UO₂ + 4HF = UF₄ + H₂O.