Ishning maqsadi: Azotning olinishi, uning birikmalarining olinishi va xossalarini o‘rganish. Kerakli reaktivlar

Nitrat kislotaning oksidlovchilik xossalari. Probirkaga 2-3 tomchi konsentrlangan nitrat kislota quying va mis qirindisidan kichkina bo‘lakcha soling. Boshqa probirkaga 2 tomchi suyultirilgan 1 n li nitrat kislotadan quyib, ustiga mis qirindisi bo‘lakchasidan soling. Kislota solingan probirkani sekin qizdiring. Ikkala probirkani oq fonda ushlang va har ikkala holatda reaksiyalarning borishidagi farqni belgilang. Birinchi va ikkinchi holatlarda qanday gaz ajralib chiqadi? Tegishli reaksiyalarning tenglamalarini yozing.



Nitrat kislota tuzlarining termik parchalanishi: a) qo‘rg'oshin nitratning parchalanishi. Probirkaga 1-2 mikroshpatel quruq qo‘rgoshin nitrat tuzidan soling. Probirkani shtativga gorizontal holda mahkamlang va asta qizdiring. Ajralib chiqayotgan gazni rangiga qarab aniqlang. Ikkinchi gaz kisloroddir. Qo‘rg'oshin nitratning parchalanishi va ajralgan gazlar tarkibiga qarab bajarilgan ish haqida xulosa chiqaring. Probirkada qanday modda qoladi? Uning rangini ko‘rsating va formulasini yozing. Qo‘rg'oshin nitratning parchalanish reaksiyasi tenglamasini yozing. Oksidlovchi va qaytaruvchilarni ko‘rsating.
b) kaliy nitratning parchalanishi.
Probirkaga kaliy nitrat kristallaridan 3-4 dona solib, uni shtativga qiya holda o‘rnating va gaz alangasida gaz ajralib chiqa boshlaguncha suyuqlantiring. Probirkaga cho‘g'langan cho‘pni tushiring. Nimani kuzatdingiz? Qanday gaz ajralib chiqadi? Qizdirishni gaz to‘liq chiqib bo‘lguncha davom ettiring. Kaliy nitrat parchalanganda, kaliy nitrit hosil bo‘lganligini isbotlang.
Buning uchun probirka sovugandan keyin 4-6 tomchi suv quying va shisha tayoqcha yordamida aralashtirib turib, qattiq qoldiqni eriting. Olingan eritmadan 2 ta probirkaga 2-3 tomchidan quying. Ulardan biriga 2 n sulfat kislota qo‘shilgan kaliy yodid eritmasidan 3-4 tomchi, ikkinchisiga esa kislotali muhitga keltirilgan kaliy permanganat eritmasidan 3-4 tomchi quying. Birinchi va ikkinchi holatlarda eritma rangi qanday o‘zgarganligini belgilang. O‘tkazilgan reaksiyalarning tenglamalarini yozing.