Қишлоқ хўжалигида ишлатиладиган ўғитлар ва уларни қўллаш

Фосфорли ўғитларни экиш билан бирга қўллаш. 
Фосфорли ўғитларни экиш билан бирга қўллаш муҳим 
аҳамиятга эга. Ўғитлашнинг бу усули ниҳолларнинг баравар 
ривожланишига, об-ҳавонинг ноқулай шароитлари, касаллик 
ва зараркунандалар таъсирига чидамли бўлишига, оқибатда 
ҳосилдорлик сезиларли даражада ошишига хизмат қилади.
Фосфорли ўғитларни экиш билан бирга қўллаш экиннинг 
хусусиятлари билан боғлиқ бўлиб, гектарига 7,5-20 кг ни ташкил 
қилади. Барча қишлоқ хўжалик экинлари фосфорни экиш 
билан бирга қўллашга талабчан, лекин улардан айримлари 
(масалан, маккажўхори, кунгабоқар, ғўза)нинг уруғи ўғит билан 
бевосита мулоқотда бўлганда нобуд бўлиши мумкин. Шунинг 
учун бундай экинлар учун экиш билан бериладиган фосфор 
(Р
2
0
5
) миқдори гектарига 7,5-10 кг қилиб белгиланади ва уруғдан 
чуқурроқ ташланади.
Бошоқли дон экинлари, зиғир, сабзавотларнинг уруғи 
фосфорнинг таъсирига бардошли бўлганлиги сабабли уларни 
бевосита ўғит билан аралаштириб, оддий ypyғ экиш мосламаси 
ёрдамида экиш мумкин. Қандлавлаги уруғи ва картошка 
тугунакларини экишда фосфор миқдорини гектарига 20-25 кг 
га етказиш экинларнинг дуркун ривожланишига ёрдам беради 
(бир пайтнинг ўзида азотли, баъзан азотли-калийли ўғитлар 
ҳам солинади). Уруғни фосфорли ўғитлар билан аралаштириб 

---

20
100 китоб тўплами
экишда ҳар икки компонентнинг қуруқ ҳолатда бўлиши ва 
муҳитнинг мўътадилга яқин бўлишига эришиш лозим.
Диаметри 1,5 мм дан зиёд фосфорли ўғит доначалари ёш 
ниҳоллар учун тупроқда фосфорнинг юқори концентрацияли 
ўчоғини юзага келтиради. Ўғит қўллаш борасида амалга 
оширилган кўп сонли тадқиқотлар асосида олинадиган 
иқтисодий самара бўйича 15 кг донадор суперфосфатнинг
45 кг кукунсимон суперфосфатга тенглиги аниқланган.