Ishlatish joylari keltirilgan

Ko‘ndalang kuch ta’siriga qiya kesim mustahkamligini hisoblash.

Tashqi va ichki kuch ta’siri ostidagi tayanch oldi temirbeton elementi qismining muvozanati qoidasidan ko‘ndalang kuch ta’siriga qiya
kesim mustahkamligi sharti keltirib chiqiladi. Agar tashqi yuk ta’siridan ko‘ndalang kuch ichki ko‘ndalang yuklardan kam bo‘lsa qiya kesim mustahkamligi ta’minlangan hisoblanadi:

Q  Q_sw  Q_s,inc  Q_b ,
Q – tashqi ta’sir qiluvchi hamma ko‘ndalang yuklar yig‘indisi;
(4.5)

^Qsw
va Q_s,inc – xomut va bukilgan sterjenlar qabul qiluvchi, hamma

ko‘ndalang yuklar yig‘indisi;
Q_b – qiya kesimda siqiluvchi zonadagi beton qabul qiluvchi ko‘ndalang
kuch.
Qiya yoriqlar hosil bo‘lganda beton ikki o‘qli kuchlanish (siqilish–
cho‘zilish) xolatida bo‘ladi va uning mustahkamligi bunday xolatda pasayadi. Qiya yoriqlar orasidagi siqilish tizimi bo‘yicha betonning ezilishini bartaraf etish uchun ko‘ndalang yuklarning chegaraviy qiymati sharoitini tekshirish kerak:
Q  Q_u2  0,3_w1_b1R_bh₀ , (4.6)
bu erda: _w1 – ko‘ndalang armaturaning qiya kesim mustahkamligiga ta’sirini e’tiborga oladigan koeffitsient, quyidagi formuladan aniqlanadi, _w1 =1+5_sw 1,3; =E_s/E_b; _sw= A_sw,in/(bs); A_sw,i– bitta ko‘ndalang sterjen kesim yuzasi; n– kesimdagi ko‘ndalang sterjenlar soni; s– element uzunligi bo‘yicha ko‘ndalang sterjenlar orasidagi masofa; _b1 – beton turining qiya kesim mustahkamligiga ta’sirini e’tiborga koeffitsient, _b1=1–R_b, og‘ir va mayda donali betonlar uchun =0,01; engil betonlar uchun =0,02; R_b–betonning siqilishdagi mustahkamligi, MPa hisobida.
Agar shart (4.6) bajarilmasa, element ko‘ndalang kesim o‘lchamlarini yoki beton sinfini oshirish zarur bo‘ladi. Qiya yoriqlar orasidagi beton mustahkamligi ta’minlangan holatda, ko‘ndalang armatura va siqilgan

beton birgalikda qabul qiladigan ko‘ndalang kuch Q ni aniqlash mumkin bo‘ladi (mustahkamlikni tekshirish). To‘sin uzunligida eng xavfli qiya kesimning gorizontal o‘qqa proeksiyasi quyidagi shart orqali aniqlanadi:
Q_sw  Q_b  min . (4.7)

Bu shart
Q_sw  Q_b
bo‘lganda , ya’ni tashqi ko‘ndalang kuch Q siqilgan

beton va ko‘ndalang armatura orasida teng taqsimlanganda bajariladi:
Q_sw  Q_b  Q / 2 .
Q_sw,, Q_s,inc, Q_b qiymatlarni aniqlashda betondagi kuchlanish siqilishdagi chegaraviy mustahkamligiga (R_b) teng, ko‘ndalang va qiya armaturada kuchlanishlar esa cho‘zilishdagi chegaraviy mustahkamliklariga (R_sw, R_sw) teng bo‘ladi deb qabul qilinadi. Bunda, xomutlar va ko‘ndalang sterjenlar elementning bo‘ylama o‘qiga perpendikulyar joylashgan bo‘lib, ular qabul qilinadigan ko‘ndalang kuch, quyidagi formulalardan aniqlanadi:

yoki