Ishlatish joylari keltirilgan

Birinchi masala. Berilgan beton kesimida armaturalar kesim yuzasini aniqlash, talab qilinadi

f f
Tashqi moment va b, h, b ^' , h ^' , R_s, qiymatlari ma’lum. Avval, tavr
kesimni hisobli holatini aniqlash uchun tokcha kesimida o‘tadigan neytral o‘qi shartidan foydalanamiz:
M  R_bb' _f h' _f (h₀  0,5h' _f ) (3.37)

(3.37) shart bajarilsa armatura kesim yuzasi A_s xuddi to‘g‘ri burchakli kesimlardagidek hisoblanadi. Agar bu shart bajarilmasa, ya’ni

M  R_bb' _f h' _f (h₀  0,5h' _f ) (3.38)

bo‘lganda neytral o‘q tokcha balandligidan pastda joylashadi. Armatura kesim yuzasi A_s tavr kesimlarni hisoblash uchun chiqarilgan formula bo‘yicha hisoblanadi.

Tavr kesimli element muvozanat shartlari quyidagi ko‘rinishda bo‘ladi:
R_s A_s  R_bbh₀  R_b (b' _f b)h' _f , (3.39)

M  ₀R_bbh²  R (b'
b)h'
(h  0,5h'
⁾ . (3.40)

(3.40) tenglamadan

b b f f 0 f

b
₀ [M  R_b (b' _f b)h' _f (h₀  0,5h' _f )]/ R_bbh².
(3.39) tenglamadan armatura kesim yuzasi hisoblanadi:
A_s  bh₀  (b' _f b)h' _f  R_b / R_s
Siqilish zonasining nisbiy balandligi ξ (3.41) formuladan aniqlanadigan α₀ koeffitsient qiymatiga mos ravishda 3.1 jadvaldan aniqlanadi.
(3.41)
(3.42)

4. 
   –rasm. Tavr kesimining hisobi.
   

a – tokchada joylashgan siqilgan zona; b – qovurg‘ada joylashgan siqilgan zona; v – qovurg‘a siqilgan zonasi qismi; armaturaning cho‘zilgan kesim zonasi qismi; g – tokcha siqilgan zona qismi
Ikkinchi masala. Loyihalashtirilgan tavr kesimning mustahkamligini tekshirish. Ko‘ndalang kesim ko‘lchamlari va armatura kesim yuzasi ma’lum. Hisoblash huddi birinchi masaladagidek olib boriladi. Avval (3.37) va (3.38) formulalardan tavr kesimining hisobiy holati aniqlanadi. Hisobiy xolatga bog‘liq xolda hisob to‘g‘ri burchakli kesim (3.5) yoki tavr kesim mustahkamligini hisoblash formulalari (3.40) bo‘yicha tekshiriladi.
Uchinchi masala. Talab qilingan tavr kesim o‘lchamlari va armatura kesim yuzasini aniqlash. Tavr to‘sinning ko‘ndalang kesimi balandligi quyidagi taxminiy formuladan aniqlanadi
h=(7…9) ³ M , (3.43).
bu erda: M – tashqi yuklardan eguvchi moment, kN m; h – kesim balandligi, sm.
Tokcha o‘lchamlari h`<sub>f</sub> va b`_f konstruktiv talablar bo‘yicha qabul qilinadi. Tavr kesim qovurg‘asining enini (0,4...0,5)h qabul qilish tavsiya etiladi.
Kesimning geometrik o‘lchamlari ma’lum bo‘lgandan keyin hisoblash (3.39) va (3.40), (3.41) va (3.42) formulalardan birinchi masaladagidek bajariladi.