Ishlatish joylari keltirilgan

XIII. HISOBLASH UCHUN MISOLLAR

1. 
   Ko‘p bo‘shliqli panellarni hisoblash va loyihalash Loyihalash uchun topshiriq. Naminal uzunligi 6,0 m va eni 1,2 m
   

bo‘lgan aylana shaklidagi bo‘shliqlarga ega bo‘lgan ko‘p bo‘shliqli panelni hisoblash hamda loyihalash talab etiladi (8.1–rasm). Panelga ta’sir qiladigan yuklar 8.1–jadvalda keltirilgan.
8.1-jadval. Qavatlararo yig‘ma tom yopma paneliga tushadigan yuk ta’siri

YUklarning turlari	Me’yoriy yuklar, N/m^2	YUk bo‘yicha ishonchlil ik koeffitsie nti  f	Hisobiy yuk, N/m^2
Doimiy:
qalinligi t =20 mm parketli pol xususiy og‘irligidan yuk,   800 kg/m^3	160	1,1	176
shlakbetonli qatlami og‘irligidan tushadigan yuk, qalinligi t = 30 mm,   1600 kg/m^3	480	1,2	576
penobetonli tovush izolyasiyalovchi plitalar og‘irligidan dan tushadigan yuk, qalinligi t = 60 mm,   500 kg/m^3	300	1,2	360
temirbeton panel og‘irligidan tushadigan yuk, katalog bo‘yicha keltirilgan qalinligi t = 120 mm,   2500 kg/m^3	3000	1,1	3300
Jami doimiy yuk	gn=3940	–	g=4412
Vaqtinchalik:
qisqa muddatli	2600	1,2	3120
uzoq muddatli	1400	1,2	1680
Jami	pn  4000	1,2	p  4800
To‘liq yuk ta’siri:
qisqa muddatli	2600	–	3120
doimiy va uzoq muddatli	5340	–	6092
Jami	gn  pn  7940	–	g  p  9212

Echish. YUklar va zo‘riqishlarni aniqlash. Eni 120 sm bo‘lgan panelning 1 m uzunligiga quyidagi yuklar ta’sir ko‘rsatadi, N/m: qisqa
muddatli normativ (me’yoriy) pⁿ  2600 1,2  3120 , qisqa muddatli hisobiy


p  31201,2  3744 ; doimiy va uzoq muddatli normativ (me’yoriy)


gⁿ  53401,2  6408 ; doimiy va uzoq muddatli hisobiy g  6092 1,2  7310,4 ;

jami normativ (me’yoriy) qⁿ  gⁿ  pⁿ  6408  3120  9528 ; jami hisobiy

q  g  p  7310,4  3744 11054,4 .
To‘liq yuk ta’siridan hosil bo‘ladigan eguvchi momentning hisobiy qiymati

n

0
M  ql ²
/ 8  11054,4  5,85²  0,95 / 8  44924,2 Nm

bu erda
l₀ 6,0  0,3/ 2  5,85m;
_n  0,95 - bino vazifasiga ko‘ra ishonchlilik

koeffitsienti.
To‘liq normativ (me’yoriy) yuk ta’siridan hosil bo‘ladigan eguvchi momentning hisobiy qiymati (salqilikka va yoriqbardoshlikka qarshi
mustahkamligini hisoblash uchun) bunda  _f  1

0
M ⁿ  qⁿl²_n / 8  9528  5,85²  0,95/ 8  38721,0 Nm;

xuddi shunday, normativ (me’yoriy) doimiy va uzoq muddatli vaqtinchalik yuk ta’siridan

ld
M  6092  5,85²  0,95/ 8  24757,4
Nm;

xuddi shunday, qisqa muddatli normativ (me’yoriy) yuk ta’siridan

cd
M  3120  5,85²  0,95/ 8  12679,4 Nm.
Hisoblangan yuk ta’siridan tayanchda hosil bo‘ladigan qirquvchi (ko‘ndalang) kuchning maksimal qiymati:
Q  ql₀ _n / 2  11054,45,85 0,95/ 2  30717,4 N;
xuddi shunday, normativ (me’yoriy) yukdan
Qⁿ  9528  5,85  0,95/ 2  26476,0 N;

Q_ld  6092  5,85  0,95/ 2  16928,1N.


a)
_A A


A-A





B



B-B


g)


5
d)
1170

1. 
   –rasm. Olti bo‘shliqli tom panelini hisoblashga doir:
   

a– panelning plpnda joylashishi; b– qirqim A–A;
v – panelning polanda ko‘rinishi; g– panelning ko‘ndalang kesimi;
d– panelning hisobiy ko‘ndalang kesimi


Kesim tanlash. Yig‘ma panelni tayyorlash uchun quyidagi ^{materiallar ishlatiladi: sinfi V25 bo‘lgan beton (} E_b  30,0 10^{4 MPa,}
R_b  14,5 MPa, R_bt 1,05 MPa), bo‘ylama armatura uchun diametri 10 mmdan
kata bo‘lgan A400 (A–III) sinfli po‘latdan tayyorlangan sterjenlar ( R_s  365 MPa), ko‘ndalang armatura uchun A240 (A–I) sinfli po‘lat tayyorlangan sterjenlar ( R_sw  175 MPa). Panel pastki va ustki tomonidan payvandlangan to‘rlar bilan armaturalanadi. Armaturali to‘rlar Vr–I sinfli diametri 4–5 mm bo‘lgan simlardan payvandlanib tayrlanadi (

d  5 mm bo‘lganda
R_s  360 MPa,
d  4 mm bo‘lganda
R_s  365 MPa). Panelga

ta’sir qiladigan yuklarning asosiy qismini doimiy va davomli yuklar

tashkil etgani uchun
_b2  0,9 qabul qilinadi.

Panel ko‘ndalang kesimining balandligini mustahkamlik va bikrlikni ta’minlash shartidan qo‘yidagi formula [2] bo‘yicha aniqlaymiz:
_{h } cl₀R_s g_n  p_{n } 18  585  365 _ 2 1400  2600 _{ 14,1 sm,}

E_s q_n
2,110⁵
7000

bu erda, s – panel ko‘ndalang kesmi shaklini e’tiborga oladigan koeffitsient: bo‘shliqli panellar uchun s =18–20 ga teng; tokchasi siqilgan zonada joylashgan qovurg‘ali panellar uchun 30–34 ga teng.
 – yuklarning doimiy va davomli ta’sir etishidan salqilining

oshishini inobatga oluvchi koeffitsient: bo‘shliqli panellar uchun tokchasi siqilgan zonada joylashgan qovurg‘ali panellar uchun
  2 ;
  1,5 ;

g_n  1400 N/m² - panelning 1 m² yuzasiga ta’sir qiladigan davomli

yuklarning me’yoriy qiymati; pⁿ = 2600 N/m² panelning 1 m² yuzasiga qisqa

muddat ta’sir qiladigan yuklarning me’yoriy qiymati; q_n = g_n+p_n + 3000

=2600 + 1400 + 3000 = 7000 N/m²– panel xususiy og‘irligini (3000 N/m²) e’tiborga olgan holdagi me’yoriy yuklar yig‘indisi.
Mustahkamlik va bikrlikni ta’minlash shartidan aniqlangan panel ko‘ndalang kesimining balandligi h=14,1 sm tipik panel kesimi balandligi h=22 sm dan kichik bo‘lganligi uchun hisoblarda panel kesimi balandligini h=22 sm qabul qilamiz.
Panel ko‘ndalang kesimi yuzasida aylana shaklidagi oltitda bo‘shliq mavjud (3.8 – rasm). Aylana shaklidagi bo‘shliklar diametri 159 mm.
Panelni hisoblashda uning bo‘shliqli ko‘ndalang kesimi muqobil bo‘lgan qo‘shtavr shaklidagi ko‘ndalang kesimga keltiriladi. Bunda yuzalari bir–biriga teng bo‘lgan aylana shaklidagi bo‘shliqlar kvadrat ^{shaklidagi bo‘shliqlar bilan almashtiriladi, ya’ni A}^=A^.
Bu erda A_=D²/4 – aylana shaklidagi bo‘shlik yuzasi; A_ =h₁² –tomoni h₁ bo‘lgan kvadrat yuzasi.
Quyidagi tenglikdan D²/4 = h₁² kvadrat shaklidagi bo‘shliq tomonini aniqlaymiz:
h₁  0,886D  0,886 159  141 ^mm.
Qushtavrga keltirilgan kesim tokchasining qalinligi

f
h_f  h^'
 h  h₁/ 2  220 141/ 2  39,5 mm 4,0 sm

Qushtavrga keltirilgan kesim qovurg‘asining eni

b 1170  6141  324 mm =32,4 sm.

f
Qushtavrga keltirilgan kesim eni b^'  1170 mm =117 sm.

Panel mustahkamligininormal kesim bo‘ycha hisoblash

Qabul qilingan qo‘shtavr kesim uchun quyidagilarni hisoblaymiz:

h

f
Nisbat ^' / h  3,95/ 22  0,18 >0,1 bo‘lganligi uchun hisoblarda

f
panelning enini b^'  117 sm qabul qilamiz.
Quyidagilarni hisoblaymiz:

_m 


R_b
M
b2^bf
44924,2 100

h

0
^{2 } 14,5  0,9 117 19²100
 0,08 ^,

h₀  h  a  22  3 19 sm.

 1
1
 0,083,
 1 0,5 1 0,5 0,083  0,9585 .

Siqilgan zonaning balandligi
x  h₀
 0,08319 1,577 sm < h^'  3,95 sm

f
bo‘lganligi uchun neytral o‘q siqilgan tokchada joylashadi.
Bo‘ylama armatura ko‘ndalang kesimining yuzasi:

A_s 
M
h R
44924,2 100
^ 0,9585 19  365100


 6,76 sm².

0 s
Panelni armaturalash uchun 4Ø16A–III sterjen qabul qilamiz (
A_s  8,04 sm² ).