Ishlab chiqarishda mikroklimat ko’rsatgichlari va ularning gigiyenik me’yorlari

Yilning issiq davrida 
1a 
23-25 0,1 22-25 20-30 75 
0,1-0,2 
1b 
22-24 0,2 21-28 19-30 75 
0,1-0,3 
.lla 21-23 0,3 18-27 17-29 75 
0,2-0,4 
.llb 20-22 0,3 
16-27 15-29 75 
0,2-0,5 
III 18-20 0,4 15-26 13-28 75 
0,2-0,6 
E s l a t m a: hamma ish kategoriyalari uchun eng qulay nisbiy namlik 40-60% 
47 
a) b) 
4.3-rasm. Havoning nisbiy namligini o’lchovchi Avgust (a) va Asman (b) aspiratsion 
psixrometrlari 
4.4-rasm. Namlikni o’lchovchi gigrograf 
1-dastak; 2-posangi; 3va 4 – yelka; 5-kichik dastak; 6 – rostlagich; 7-qisqich; 8-kronshteyn. 
Muhitning haroratini ma’lum vaqt davomida qayd qilib borish uchun termograflardan va 
lahzaviy o’lchash uchun termometlardan foydalaniladi. 
4.5-rasm. M-16A termografi. 
1-pero; 2-baraban; 3-dastak; 4-o’q; 5-kichik dastak; 6-rostlagich; 7-plastinka. 
48 
a) b) c) 
4.6-rasm. Havo almashishini o’lchovchi katotermometr (a) , kosachali (b) va ASO-3 parrakli (c) 
anemometrlar. 1-kosachalar; 2 – indikatorli o’lchagich 
Ish joylarida havoning harakati ish sharoitini yaxshilashning muhim omillaridan 
hisoblanadi. Issiqlik yuqori bo’lgan joylarda havoning harakati organizmdan chiqadigan issiq 
likni 
atrof-muhitga berilishini yaxshilaydi va aksincha, sovuq ish joylarida organizmga salbiy ta’sir 
qiladi. 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

Havoning odam uchun sezilarli minimal tezligi 0,2 m/s hisoblanadi. Yilning sovuq 
paytlarida havoning tezligi 0,2-0,5 m/s, issiq joylarda esa 0,2 -1,0 m/s bo’lishi tavsiya etilgan. 
Issiq 
joylarda bu ko’rsatkich 3,5 m/s. gacha oshirilishi mumkin. 
Mikroiqlimni tashkillashtiruvchi elementlar ko’rsatkichlarini nazorati uchun turli o’lchov 
uskunalardan foydalanadilar. Havoning nisbiy namligini o’lchash uchun Avgust va Asman 
aspirasion psixrometrlari (4.3- rasm) va gigrograflardan keng foydalanadilar. 
Ish o’rinlarida havoni almashish harakat tezligini aniqlash anemometrlar yordamida amalga 
oshiriladi.