Ishlab chiqarishda mikroklimat ko’rsatgichlari va ularning gigiyenik me’yorlari

т 
и 
E 
E 
e • 
Natijalari esa yuqorida keltirib o’tilgan formula bo’yicha hisoblab chiqariladi. Yuqoridan va 
aralash yoritiladigan binolarda TYoQ ning o’rtacha qiymati me’yorlanadi. Buning uchun 
tekshirilayotgan xonada bir-biridan teng uzoqlikda joylashgan beshta nuqtaning yorug’ligi 
aniqlanadi. Shu bilan bir vaqtda havo ochiq bo’lganda tarqoq yorug’lik bilan yoritilish 
o’lchanadi. 
Keyin har bir nuqta uchun TYoK hisoblab chiqariladi. TYoK ning o’rtacha qiymati (E 
o’rta
) 
quyidagi 
formula bo’yicha hisoblab chiqariladi: 
1 
..... 
2 
2 3 
1 
 
   
• 
n 
E E E 
E 
E 
n 
урта 
Bunda: 
E
1
, E
2
,E
3
.E
n 
- har xil nuqtalardagi TYoQ qiymati; 
n - TYoK ning hisoblab chiqarilgan qiymat miqdori. 
Yoritilganlik asosan yorug’lik koeffitsiyenti (A) orqali xarakterlanadi, bu koeffitsiyent, 
masalan derazaning andozaiga qarab xonaning ichiga yorug’likning kirishini xarakterlaydi. 
Maxsus yorug’lik turiga nurlantirish maqsadida ishlatiladigan yorug’lik kiradi. Bu yorug’lik 
eritem nurlanishi deyilib, ishchilarni maxsus xona - fotariylarda yoki labirint koridorlaridan 
o’tkazilib ultrabinafsha nurlar bilan nurlantiriladi. 
Nurlanishning yana bir turi bo’lgan bakteritsid nurlanishi esa, suv va havoni sterillash 
maqsadida ishlatiladi. Odamlarni evakuatsiya qilishga mo’ljallangan, falokat yoritgichlari 50 
dan 
ortiq ishchi-xizmatchilar ishlaydigan ishlab chiqarish xonalariga o’rnatiladi. Bunda 
yoritilganlik 
darajasi 0,5 Lk bo’lishi etarlidir. 
Ishlab chiqarish ob’ektlari binolari uchun tavsiya etiladigan yoritilganlik koeffitsiyenti (e) 
4.4-jadval 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

Xonalar (bo’limlar) 
Yoritilgan vaqtida (e), % 
qiymati 
yonidan 
kombinatsiyalang 
an 
Chilangarlik, mexanik, yig’uv, elektr va yonilg’i apparatlarini 
ta’mirlash, dvigatellarni ta’mirlash, tibbiy bo’lim 
3 
10 
Qismlarga ajratish, yuvish, bo’yash, qishloq xo’jaligi 
mashinalarini ta’mirlash, vulkanizatsiya, temirchilik, 
payvandlash, akkumulyatorlarni zaryadlash, asbob-anjom 
ombori, sinov stantsiyasi 
0,5 
2 
Hayvon yoki parranda tutish, yem-xashak tayyorlaydigan 
xonalar 
0,5-1,0 
2 
Veterinariya tashkilotlarining asosiy xonalari 
1,0 - 
Qishloq xo’jaligi mahsulotlarini saqlashga tayyorlash xonalari 1,0 
3 
Garaj, qishloq xo’jaligi mashinalari va anjomlarni saqlash 
uchun, don omborlari, metall ombori. 
0,2 
1 
59 
Qoidaga muvofiq qishloq xo’jaligi inshootlari tashqi tomondan yoritiladi.Tunda ishlaganda 
ish joylarini hamda qo’zgaluvchi mashina agregatlarni, ya’ni agregatning to’la yo’li va butun 
qamrab olish kengligini hamda ishlayotgan joyini kerakli miqdordagi yoritgichlar bilan 
ta’minlash 
lozim. Buning uchun maxsus me’yorlar belgilangan. Kechasi dalada ishlayotgan mashina-
traktor 
agregatlarga dala sathidan 2-3 m balandlikda yoritish tizimi o’rnatiladi. Transport yo’lda