Xulosa
Foyda — tovarlar va xizmatlarni sotishdan olingan daromadning bu tovarlarni ishlab chiqarish va sotish xarajatlaridan ortiq qismi. Korxonalar va tadbirkorlar xoʻjalik faoliyati moliyaviy natijalarining asosiy koʻrsatkichlaridan biri foyda pulda ifodalanadi. Foyda bozor daromadi boʻlib, uning qonunqoidalariga binoan vujudga keladi, taqsimlanadi va ishlatiladi. Foyda sanoat, tarmoq va korxonaning hamma ishlab chiqarish xoʻjalik faoliyati natijalarini umumlashtiruvchi koʻrsatkichdir. Balansdagi foyda yoki foydaning umumiy summasi -korxona balansidagi mavjud ishlab chiqarish va ishlab chiqarishdan tashqari xoʻjaliklarning moliya - xoʻjalik faoliyatlari natijasida olingan foyda summasidir. Foydaning umumiy summasi tovar mahsulotini sotishdan, ishlab chiqarishdan tashqari bajarilgan ishlar va xizmatlardan olingan daromadlardan korxona yordamchi xoʻjaliklarining mahsulotlarini sotishdan olingan daromadlardan realizatsiyadan tashqari foyda va uy joy kommunal xoʻjaligi har xil jarimalar penya va hokazolardan tashkil topadi.
Har bir korxona (firma) yashashi va ravnaq topishi uchun foyda olishi kerak. Korxona foydani oʻz rivojini ta'minlovchi birinchi muhim omildeb biladi. Foydani maksimallashtirish bilan shugʻullanmaydigan korxonaning yashab imkoniyati kam boʻladi. Makroiqtisod sohasida uzoq muddatga foydani maksimallashtirish masalasiga katta eʼtibor berilishi shundan iboratki shu asosda firma faoliyatini oldindan bashorat qilinadi. Mulk egasini oʻzi boshqaradigan unchalik katta boʻlmagan korxonada ularni yuritish bilan bogʻliq boʻlgan hamma qarorlarda foydani koʻpaytirish asosiy oʻrin tutadi. Juda katta va yirik korxonalarda rahbar( boshqaruvchi)lar kundalik qarorlarini qabul qilishda mulk egalari har doim y boshqaruvchilar faoliyatini nazorat ostida saqlay olmaydilar. Shuning uchun boshqaruvchilarda va korxonaga raxbarlik qilishda maʼlum darajada erkinliklar boʻlib, foydani maksimallashtirish bilan yetarli shugʻullanmasliklari mumkin. Ular mulk egasi bo'lmaganliklari uchun uzoq muddatli manfaat oʻrniga qisqa manfaatni afzal koʻrishlari mumkin.Xarajatlar pasaygan sharoitda Foydaning daromaddagi hissasi ortadi, aksi yuz berganda bu hissa qisqaradi. Bordiyu, tovarlarga talab hozir boʻlib, ularning bozor narxi oshsa, oʻzoʻzidan va xarajatlardan kati nazar, Foyda ortadi. Narxning foydaga taʼsiri shundan guvohlik beradiki, bozorgir tovarlarni chiqarmay turib yaxshi Foyda koʻrish mumkin emas. Har qanday firma Foydani eng koʻp olishga, yaʼni uni maksimumlashtirishga intiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |