Ishlab chiqarish omillari



Download 105,33 Kb.
bet8/12
Sana20.06.2022
Hajmi105,33 Kb.
#682992
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
Bog'liq
Ishlab chiqarish omillari va ularning tasnifi

Qisqa modulli izoh
Moddiy ne'matlar ishlab chiqarish jamiyatning asosidir. Bu inson va tabiat o'rtasidagi o'zaro munosabatlarning ijtimoiy munosabatlarini namoyon qiladi. Ishlab chiqarishning harakatlantiruvchi motivi ehtiyojlarni qondirishdir. Afzallik, o'z navbatida, ishlab chiqarish omillaridan foydalanmasdan mumkin emas.
Bu mavzuda ehtiyojlar, ishlab chiqarish omillari, ularning tasnifi va o'zaro bog'liqligi muhokama qilinadi.
Tematik reja
1. Ehtiyojlar va ishlab chiqarish.
2. Ehtiyojlarning tasnifi.
3. Iste'mol qonunlari.
4. Ishlab chiqarish va resurslar.
5. Ishlab chiqarish omillarining tasnifi.
1. Ehtiyojlar va ishlab chiqarish
1. Ehtiyojlar va ishlab chiqarish. Iqtisod u erda va keyin paydo bo'ladi, odamlar qaerda va qachon hayot uchun zarur bo'lgan tovarlarni yig'ishdan, tayyor shaklda olishdan, yaratishga, ishlab chiqarishga o'tadilar. Boshqacha qilib aytganda, ishlab chiqarish odamlar o'z mehnatidan foydalangan holda tabiatda mavjud bo'lgan resurslarni o'zgartirish orqali iqtisodiy mahsulot yaratadigan joyda paydo bo'ladi. Shuni ta'kidlash kerakki, odamlar ishtirok etadigan barcha jarayonlar ishlab chiqarishga tegishli bo'lmasligi kerak. Masalan, fiziologik va biologik jarayonlar, agar ular iqtisodiy mahsulot yaratishga qaratilmagan bo'lsa, ishlab chiqarish emas. Tovar va pulni taqsimlash, o'tkazish, almashtirish jarayonlari; uyda pishirish ovqat, kvartirani tozalash, idishlarni yuvish va hk. ishlab chiqarish deb hisoblanmasligi kerak.
Ishlab chiqarish inson hayoti uchun zarur bo'lgan tovarlarni olishning asosiy manbai bo'lib, uning ehtiyoj va ehtiyojlarini qondiradi. Inson tabiatining boshlang'ich komponenti - bu ehtiyoj va uni qondirish - har qanday ishlab chiqarishning maqsadi.
Ehtiyoj odamning biror narsadan noroziligi yoki etishmasligi hissi sifatida ta'riflanadi.
Insonning ehtiyoji ehtiyojlar orqali namoyon bo'ladi ... Ehtiyojlar- bu, birinchi navbatda, odamlarning qoniqish yoki zavq keltiradigan tovarlar va xizmatlarni sotib olish va ulardan foydalanish istagi. Iqtisodiy adabiyotlarda ehtiyojlarning boshqa ta'riflari mavjud, masalan: ehtiyojlar - bu biror narsaga ongli ravishda so'rash yoki ehtiyoj; yashash uchun ob'ektiv zarur sharoitlar; insonning narsalar olamiga munosabati; odam boshidan kechirgan norozilik holati, undan chiqib ketmoqchi va hokazo. Ehtiyojlarning mohiyatining ko'plab ta'riflari tabiiydir, chunki ular insonning ob'ektiv holatining turli tomonlarini aks ettiradi, bu ehtiyojni madaniyat, turmush tarzi, urf -odatlar darajasiga bog'liq bo'lgan ehtiyojlarni qondira oladigan turli xil ob'ektlar orqali ifodalanadi. va shaxsning yoki umuman jamiyatning xususiyatlari. Demak, shuni aytishimiz mumkinki, ehtiyoj deganda odamlarning ehtiyojlari tushuniladi, ular ma'lum tovarlarga, tovarlar va xizmatlarga bo'lgan o'ziga xos ehtiyoj shaklini oldi. Ehtiyoj - ishlab chiqarish va iqtisodiy faollikni rag'batlantiruvchi harakatlantiruvchi kuchlarni tushunishda asosiy rol o'ynaydigan asosiy iqtisodiy toifalardan biri. Ehtiyojlarning tabiati nihoyatda xilma -xil va murakkabdir. Bir tomondan, bu tabiatning o'zi inson tanasiga xos bo'lgan ehtiyojlardir. Bularga biologik ehtiyojlar kiradi, ularsiz hayot jarayoni... Sivilizatsiya rivojlanishi bilan bunday ehtiyojlar doirasi kengayadi va ularning xarakteri o'zgaradi. Boshqa tomondan, inson nafaqat biologik, balki ijtimoiy, ijtimoiy mavjudotdir. Binobarin, uning ko'p ehtiyojlari boshqa odamlar orasida yashashi, ular bilan muloqot qilishidan kelib chiqadi. Bundan tashqari, ijtimoiy guruhlar, davlat, jamiyatning shakllanishi ijtimoiy ehtiyojlarning paydo bo'lishiga sabab bo'ladi.
Odamlarning ehtiyojlari iste'mol orqali qondiriladi va iste'mol qilish uchun ishlab chiqarish zarur. Reproduktiv jarayonning chegaraviy (ekstremal) bosqichlari sifatida ishlab chiqarish va iste'mol o'rtasida chambarchas bog'liqlik mavjud. Ishlab chiqarish ehtiyojlarni keltirib chiqaradi. Ehtiyojlar, o'z navbatida, ishlab chiqarishni ma'lum ehtiyojlarni qondirish uchun yangi qadriyatlar va tovarlarni yaratishga yo'naltiradi. Ehtiyojlarning mavjudligi va ularni qondirish istagi ishlab chiqarish va texnik taraqqiyotning asosiy turtki hisoblanadi. Qanday qilib ishlab chiqarish va iste'molni kelishib olish mumkin? O'zgarmas haqiqat bor: "Siz faqat ishlab chiqarilgan narsani iste'mol qila olasiz". Ishlab chiqarilgan yoki saqlanganidan ko'proq iste'mol qilish mumkin emas. Moddani saqlashning qat'iy jismoniy qonuni bor va hech kim uni buzishga yo'l qo'ymaydi. Albatta, siz importga murojaat qilishingiz mumkin, lekin bu bitta davlatga tegishli. Agar biz butun insoniyatni nazarda tutadigan bo'lsak, unda iste'mol hajmi va tuzilishining asosiy regulyatori va cheklovchisi ishlab chiqarishdir. Ko'proq iste'mol qilish uchun ko'proq ishlab chiqarish kerak. Odamzod uchun boshqa yo'l yo'q. Qimmatli qog'ozlar yoki importdan foydalanish faqat alohida shtatlarning iste'mol muammosini vaqtincha hal qilishi mumkin. Yo'q o'z ishlab chiqarish ertami -kechmi iste'molning pasayishi kuzatiladi.
Shunday qilib, ishlab chiqarish - bu mahsulot, aniqrog'i, moddiy ne'matlar va xizmatlar yaratilishining boshlanish nuqtasi. Ishlab chiqarish jarayonida yaratilgan bu tovarlar iste'mol harakatini yakunlaydi.

Download 105,33 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish