Ишлаб чиқаришнинг метрологик асослари

Etalon 
to’plami
 
- 
o’lchash  vositalari  diapazonlarining 
birlashmasidan  iborat  bo’lgan  diapazonda  birlikni  qayta  tiklash  va 
(yoki)  saqlashga  imkon  beruvchi,  ko’rsatilgan  shu  o’lchash 
vositalarining majmuidan tashkil topgan etalon. 
Misol  -  etalon  mayda  qadoq  toshlar  (etalon  qadoq  toshlar 
to’plami), areometrlarning etalon to’plami. 
Etalon  to’plamlari  ham  xuddi  guruhli  etalonlar  kabi  doimiy  va 
o’zgaruvchan tarkibli etalonlarga bo’linadi. 
Кattalik  birligini  qayta  tiklanadigan  klassi  bo’yicha  asosiy  va 
hosilaviy birliklarni qayta tiklash etalonlariga ajratiladi. 
Umuman,  o’lchashlar  birliligini  ta’minlash  uchun  etalonlar 
yordamida  faqat  asosiy  birliklarni  markazlashtirilgan  tarzda  kayta 
tiklash  etarli.  Hosilaviy  birliklarning  o’lchamlari  esa  maxsus 
talablarga  qattiq  rioya  qilingan  holda  bilvosita  o’lchashlar  yo’li  bilan 
olinishi  mumkin.  Lekin,  o’lchash  aniqligining  umumiy  darajasini 
ko’tarish  uchun  zamonaviy  texnologiyalar  uchun  zarur  va  birlik 
o’lchamlarini  uzatish  operativligini  (tezkorligini)  ko’tarish  uchun 
etalonlar  yordamida  hosilaviy  birliklarni  ham  qayta  tiklash  keng 
qo’llaniladi. 
Birlikni  qayta  tiklash  aniqligining  darajasi  bo’yicha  va 
metrologik tobeligi bo’yicha etalonlar