Ишлаб чиқаришнинг метрологик асослари

Oraliqlar (interval) shkalasi,
 bularda: 
- ekvivalentlik munosabati qo’llaniladi

  
- katta-kichik turidagi tartib munosabati qo’llaniladi

 

---

 
57 
- proporsionallik munosabati qo’llaniladi

 
- jamlash munosabati qo’llaniladi

 
- kelishuv bo’yicha o’rnatilgan nol tushunchasi mavjud

 
- kelishuv bo’yicha belgilangan o’lchash birligi mavjud. 
Oraliq  shkalasida  o’lchanadigan  kattaliklarning  o’lchamlari  aniq 
intervallarda (oraliqlarda) joylashtiriladi. 
Misol

 
1.  Qiymatlari  Metrik  Кonvensiya  mamlakatlari  o’rtasidagi 
kelishuv  bo’yicha  qabul  qilingan  va  aniq  o’lchashlar  asosida 
belgilangan  reper  nuqtalar  qatoridan  tuzilgan  Xalqaro  harorat 
shkalasi  haroratni  o’lchash  uchun  boshlang’ich  asos  bo’lib  xizmat 
qiladi.  
2. Vaqt intervallari shkalasi. Vaqt intervallari shkalasi bo’yicha 
oraliqlarni  (intervallarni)  qo’shish  (ayirish)  va  bir  interval 
ikkinchisiga qaraganda qanchaga katta (kichik) ekanligini taqqoslash 
mumkin,  lekin  qandaydir  hodisa  vaqtini  qo’shishning  hech  qanday 
ma’nosi yo’q. 
3. Uzunlik shkalasi (uzunlik o’lchovlari

 chizg’ichlar, ruletkalar, 
kalibrlar, qisqichlar (hupo’) va h.k.).  
4. Selsiy, Farangeyt, Reomyura va boshqa harorat shkalalari.