|
4.5. P seriyali o'zgarmas tok elektr dvigatellari
Hozirgi vaqtda “OʼTY” АJ keng qoʼllaniladigan yuk tashuvchi UzTE16M,
TE10M, TEM2 teplovozlarida moy xaydash nasosining, yoqilgʼi xaydash
nasosining, kabina va kuzov ichi ventilyatorlarining va kalorifer yuritmalarida
asosan oʼzgarmas tok elektr dvigatellaridan foydalaniladi. Ushbu elektr dvigatellar
uchun energiya manbai sifatida dizelni ishga tushish jarayonida teplovozning
akkumulyator batareyalari kelsa, ishga tushgandan soʼng yordamchi generator
xizmat qiladi. Ushbu vazifalarni bajarish uchun dengiz uchun moʼljallangan P
seriyali oʼzgarmas tok elektr dvigatellaridan foydalanilgan. P seriyali oʼzgarmas
tok elektr dvigatellarining texnik tavsifi 4.5. jadvalda keltirilgan.
95
№
Tehnik ko'rsatkichlari
Elektr dvigatel turlari
P -11
P -12
P-21
P-22
P -31
P-41
Quvvati, kVt
0,5
0,2
1,0
0,5
0,5
1,4
2,2
1,2
0,9
2,2
4,2
Kuchlanishi,V
75
75
110
75
75
75
75
75
75
75
64
Tok, A
9,9
4,2
11.8
9,4
9,3
23,8
36,7
21,8
16,1
36,7
84
Aylanishlar soni ayl/daq
2800
1740
3000
1450
1350
3100
3000
3300
1450
3000
2200
Qutblar soni:
Asosiy
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
4
Qo'shimcha
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
4
CHo'tkalar soni
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
8
Massasi,kg
17,0
17
21.8
34,8
34,8
34,8
34,8
40,8
40,8
50,5
78
Asosiy qutb cho'lg’am o'ramlar soni
Paralel cho'lg’am
1750
1150
1850
1800
1800
1800
1400
1200
1100
2200
600
Ketma - ket cho'lg’am
12
-
11
18
18
10
16
14
12
5
2
Qo'shimcha qutb cho'lg’ami
116
175
126
142
142
78
78
88
103
50
17
Yakor ariqchalar soni
14
14
14
18
18
18
18
18
18
18
27
Ariqcha bo'yicha qadam
1-8
1-8
1-8
1-10
1-10
1-10
1-10
1-10
1-10
1-10
1-10
Kollektor bo'yicha qadam
1-2
1-2
1-2
1-2
1-2
1-2
1-2
1-2
1-2
1-2
1-2
Kollektor plastinalar soni
56
56
56
72
72
72
72
72
72
72
81
96
P21 elektr dvigatelining magnit tizimi stanina, 2 ta asosiy va bitta
qo'shimcha qutblardan tashkil topgan (4.17-rasm). Elektr dvigatel staninasi
silindrsimon shaklda bo'lib, uning pastki tomonidan panjalar payvandlangan bo'lib
bu panjalar orqali asosga mahkamlanadi. Ustki tomonida mahsus rezbali teshik
bo'lib bu teshikka kiritilgan vint orqali elektr dvigatel ko'tarib tushirilib
transportirovka qilinadi.
4.17- rasm. P21 turdagi elektr dvigatel: 1- val yakori; 2 - podshipnik; 3 - zoldirli
podshipnik qopqog’i; 4 - labirint; 5 - balanslovchi halqa; 6 -traversa; 7 - cho'tkaushlagich; 8, 16 -
podshipnik shit qismi; 9 -kollektor; 10,18 - cho'lg’amushlagichlar; 11, 12 - asosiy qutbning
paralel va ketma - ket ulangan cho'lg’amlari; 13- asosiy qutb o'zagi; 14 - yakor o'zagi; 15 - yakor
cho'lg’ami; 17 -ventilyator g’ildiragi; 19 - panjalar; 20 - stanina.
Staninaga vertikal chiziq bo'yicha ikkita asosiy qutblar 2 tadan boltlar orqali
mahkamlanadi. Asosiy qutblar o'zak va cho'lg’am qismlaridan tashkil topgan.
Asosiy qutblarning o'zagi elektr tehnik po'lat listlardan tashkil topgan. Cho'lg’am
dvigatel turiga qarab aralash yoki paralel bo'lishi mumkin. Nisbatan murakkab
bo'lmagan kommutaciya jarayoni ushbu dvigatellarda bitta qo'shimcha qutbdan
foydalanish imkonini beradi, ikkinchi qo'shimcha qutb o'rniga chiqish qismlarining
97
qutisi o'rnatilgan. Staninaning yon tomonlariga podshipnik shitlari o'rnatilgan
bo'lib, kollektor tomonidagi podshipnik shitga izlyaciyalangan traversa
mahkamlangan. Izolyaciyalangan traversaga cho'tkaushlagichlar o'rnatilgan. Old
podshipnik shitida kollektorni, cho'tkalarni, qutblarni ulanishini nazorat qilish
uchun mahsus qopqoqli teshiklar mavjud.
Elektr dvigatel yakori valdan, o'zak qismidan, cho'lg’amdan va kollektordan
tashkil topgan. Yakor o'zagi elektrtehnik po'lat listlardan yig’ilgan bo'libvalda
shponkalarva ikkita halqalar orqali mahkamlangan. Cho'lg’am yakor o'zagida
yog’och ponalar bilan, o'zakdan tashqari qismi simli bandajlar bilan ushlab turiladi.
Yakor cho'lg’ami sochma halqasimon bo'lib ikkita paralel o'ramga ega. Yakor
kollektori mis plastinalardan tayyorlangan bo'lib kollektor korpusi asborezolь
massadan tayyorlangan. Yakor podshipnik shitlarga o'rnatilgan ikkita zoldirli
(kollektor tomonidan tayanch - o'q, ventilyator tomonidan tayanch)
podshipniklarda harakatlanadi.
4.18. - rasmda P-11, P-21 va P41 seriyali elektr dvigatellarning elektr
ulanish shemalari keltirilgan. Barcha elektr dvigatellar radioqabul qilishga halaqit
qilishiga qarshi kontensatorlar bilan jihozlangan.
4.18 - rasm. P-11, P-21 va P41 seriyali elektr dvigatellarning elektr ulanish shemalari
98
EKT -5 yoki 2P2K elektr dvigatellar 2 TE116 va TEM 7 o'zgaruvchan
o'zgarmas tok uzatmali teplovozlarning kompressorini ishga tushirish va ishlashi
uchun hizmat qiladi. Ushbu o'zgarmas tok elektr mashinalari aralash uyg’otish
tizimiga ega bo'lgan, himoyalangan, o'z -o'zini sovutish tizimiga ega gorizontal
jolatdagi elektr dvigatel hisoblanadi. Cho'lg’amlarining izolyaciya sinfi H. EKT -5
va 2P2K elektr dvigatellarning asosiy ko'rsatkichlari 4.6. jadvalda keltirilgan.
4.6. jadval EKT -5 va 2P2K elektr dvigatellarning asosiy ko'rsatkichlari
T.r № Tehnik ko'rsatkichlari
Elektr dvigatel turi
EKT -5
2P2К
1
Quvvati, kVt
30
37
2
Kuchlanishi, V
110
110
3
Nominal aylanishlar soni, ayl/min
1450
1450
Kompressor elektr dvigateli to'rt qutbli o'zgarmas tok, aralash uyg'otish
tizimiga ega elektr mashinasi bo'lib, tuzilishi jihatidan starter generatorlarning
tuzilishiga o'hshash bo'ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
