Ishdan mahrum bo`lgan shaxslarning ijtimoiy kafolatlari

Davlat tomonidan moddiy to’lovlar ko’rinishida beriladigan xodimlarning ijtimoiy kafolatlari quyidagi maqsadlarga ega:

- mehnat shartnomasi bo’yicha o’z majburiyatlarini bajara olmagan hollarda (bajarilmasligi qonunda ko’zda tutilgan holatlar tufayli yuzaga kelgan sharoitda) xodimning o’rtacha oylik ish haqi miqdorida yashash uchun mablag ‘olishi;

- xodimga uning bajarilishi natijasida qilingan xarajatlarni qoplash ish funktsiyalari(masalan, sayohat kompensatsiyasi va boshqalar).

Ishdan bo’shatilgan taqdirda ijtimoiy kafolatlar mehnat qonunchiligining alohida qismini tashkil qiladi. Ular federal qonunlar darajasida o’rnatiladi va mehnat qonunchiligida mustahkamlanadi. Ushbu me’yoriy hujjatga ko’ra, ishdan bo’shatilgan taqdirda ijtimoiy kafolatlar quyidagilar:

Ishdan bo’shatilgan taqdirda ijtimoiy kafolatlar mehnat qonunchiligining alohida qismini tashkil qiladi. Ular federal qonunlar darajasida o’rnatiladi va mehnat qonunchiligida mustahkamlanadi. Ushbu me’yoriy hujjatga ko’ra, ishdan bo’shatilgan taqdirda ijtimoiy kafolatlar quyidagilar:

- vaqtincha ishsizlik tufayli to’lanadigan nafaqa;

- qayta tayyorlash yoki qayta tayyorlash uchun stipendiya yig’ish (agar bandlik xizmatidan yo’llanma bo’lsa);

- maxsus xizmatlar taklifiga binoan boshqa ish joyiga ko’chish bilan bog’liq xarajatlarni qoplaydigan kompensatsiya to’lash;

- Rossiya Federatsiyasi Mehnat kodeksining 178 –moddasi yoki 180 –bandiga binoan mehnat shartnomasi bekor qilingan taqdirda (uchta o’rtacha oylik ish haqi miqdorida) kompensatsiya to’lash;

- homiladorlik va tug’ish tufayli vaqtincha mehnatga layoqatsizlik uchun nafaqa to’lash;

- erta pensiya olish imkoniyati.

- Ishdan bo’shatilgan taqdirda ijtimoiy kafolatlar, qoida tariqasida, federal byudjetdan to’lanadi.

Bog’langan ish sharoitlariga rozi bo’lishdan oldin, mutaxassisdan ish beruvchining sizga qanday kafolatlar berishi shartligini so’rang. Aqlli va to’g’ri harakat qilib, siz ishdagi mavqeingizni yaxshilashingiz va to’liq imtiyozlarga, soliqlarni kamaytirishga va me’yoriy –huquqiy hujjatlarga rioya qilishga erishishingiz mumkin – rahbariyat bilan ziddiyatsiz. Agar sizning tashkilotingiz ishchilarning huquqlarini qo’pol ravishda buzsa, zudlik bilan nizoni hal qilish uchun advokatdan yordam so’rang – bu holda vaqtni yo’qotish muammoni hal qilishni murakkablashtirishi mumkin.

• Bog’langan ish sharoitlariga rozi bo’lishdan oldin, mutaxassisdan ish beruvchining sizga qanday kafolatlar berishi shartligini so’rang. Aqlli va to’g’ri harakat qilib, siz ishdagi mavqeingizni yaxshilashingiz va to’liq imtiyozlarga, soliqlarni kamaytirishga va me’yoriy –huquqiy hujjatlarga rioya qilishga erishishingiz mumkin – rahbariyat bilan ziddiyatsiz. Agar sizning tashkilotingiz ishchilarning huquqlarini qo’pol ravishda buzsa, zudlik bilan nizoni hal qilish uchun advokatdan yordam so’rang – bu holda vaqtni yo’qotish muammoni hal qilishni murakkablashtirishi mumkin.

Ijtimoiy kafolatlar har xil funktsiyani bajaradi. Ular quyidagialar:

• iste'molning ma'lum darajada saqlanishini ta'minlaydigan alimentar-kompensatsion;
• ish va yashash sharoitlarining saqlanishini ta'minlaydigan himoya;
• rag'batlantiruvchi, bu qabul qiluvchini mehnat va ishbilarmonlik faolligini oshirishga undaydi.