Ishchi kasbini egallash

Xom  ashyoni  saqlash. 

Quritilgan  xom  ashyoni  saqlash  uni  qayta  ishlashda  muhim 

bosqich hisoblanadi. Tamaki ko’pincha toylar qilingan holatda saqlanadi va tashiladi (50-

rasm). 

O’zbekiston  sharoitida  quritilgan  tamaki  barglarini  qayta  ishlash  avgust  oyida 

boshlanib, yanvar-fevralgacha davom etadi. Shuning uchun quritilgan tamaki xom ashyosi 

qayta ishlanguncha bir necha oy xo’jaliklarda saqlanadi.  

Barglarning  qulay  sharoitda  saqlanishi  uning  kimyoviy  tarki-biga,  fizik  xossalariga 

hamda chekuvchanlik xususiyatiga ijobiy ta’sir etadi. Bunda uglevodlar qisman, nikotin va 

boshqa modda-lar, shuningdek, barglarning nam sig’imi sezilarli kamayadi.  

Tamaki  quritilgandan  keyin  quritish  maydonchasini,  asosan,  ertalab,  havo  namligi 

yuqori bo’lgan vaqtda olinadi va to’rt-besh ipdan qilib to’plam holiga keltiriladi. 

---

29 

 

 

Tamaki  to’plamlarini  maxsus  bostirmalar  yoki  shiyponlarga,  har  bir  terimi  alohida 

qilib  zichlashtirib  osish  kerak.  Unda  1  m  joyga  4-5  to’plam  tamaki  osiladi.  Sifatli 

tamakilarni  xonaning  o’rta  qismiga  joylashtirilgani  ma’qul.  Tamakini  to’plam  qilib 

zichlashtirib  osish  ularni  haddan  tashqari  nam  bo’lishi  yoki  qurib  ketishi  hamda 

mog’orlashdan  saqlaydi.  Aksincha,  tamaki  to’plamlari  siyrak  qilib  osilsa,  ular  haddan 

tashqari qurib ketishi natija-sida xom ashyo sifati pasayadi. Tamaki saqlanadigan joylarda 

haro-rat 15-17

0

S va nisbiy namlik 60-70% bo’lishi qulay hisoblanadi. 

Havoning  nisbiy  namligi  75  foizdan  ortib  ketsa,  tamaki  mog’orlab,  buzila  boshlaydi. 

Natijada,  xom  ashyo  tarkibidagi  oqsil  miqdori  ko’payib,  uglevodlar  miqdori  keskin 

kamayib  ketadi.  Agar  havoning  nisbiy  namligi  60%  dan  kamayib  ketsa,  tamaki  haddan 

tashqari qurib ketadi. 

Tamaki  saqlanadigan  joylar  toza  bo’lishi  lozim.  Tamaki  saq-lanadigan  xonalarda 

o’g’it,  turli  kimyoviy  moddalar  va

 

boshqa  mah-sulotlar  bo’lishi  mumkin  emas. 

“Gruzgiproselstroy”  loyihalash  instituti  tomonidan  xo’jaliklarda  tamakini  saqlash  uchun 

maxsus  ombor  loyihasi  ishlab  chiqilgan.  Ombor  15  t  tamakiga  mo’ljal-langan  bo’lib, 

balandligi  4,22  m,  o’lchami  18x24  m  to’g’ri  to’rtburchak  shaklida.  U  tamakini  to’plam 

holda saqlashga mo’ljallangan.