Ўқиш ва она тили дарсларида ўқувчиларни ижодий фикрлашга ўргатиш усуллари

Savollar.

1. 
   Tug`ilgan joying.
   
2. 
   Munajjim bobomiz.
   
3. 
   Onalar qo`shig`i.
   
4. 
   So`z mulkining sultoni.
   
5. 
   Sarkarda bobomiz.
   
6. 
   Ibn Sinoning onasi.
   

Test savollari o`quvchilarni bilgirlikka, chaqqonlikka yetaklaydi.
“Debat” metodi bilan bitta narsaning yaxshi va yomon hislatlarini topishga undaydi, fanlar-aro bog`liqlikni rivojlantiradi.
M. Ramanova ona tili darslarida ko`proq ta`limiy diktantdan foydalandim. Mashqlarni shartlarini musobaqa shaklida husnixat qoidalari asosida yozdiraman. Tinish belgilari, grammatik hatolarini o`quvchilarga mustaqil ravishda to`g`rilataman. Darslarni yangi pedagogik texnologiyalar asosida interfaol metodlarda (tushuntirish, suhbat, mustaqil ish, test, savol-javob) olib borishga harakat qilaman.
Masalan: Ona tili darsida 4-sinfda “So`z turkumlari” mavzusini o`tayotganda quyidagi maqsadlarni oldiga qo`yadi.

1. 
   O`quvchilarning og`zaki va yozma nutqini o`stirish.
   
2. 
   Mustaqil, erkin fikrlab o`z tushunchasini bayon qila olish.
   
3. 
   Husnixat malakalarini shakllantirish.
   

Dars o`tishda tushuntirish, suhbat, mustaqil ishlarni tashkil qilish uslublaridan foydalanaman. Darslarni ko`proq musobaqa tarzida olib boraman va o`quvchilarning faolligini aktivlashtiriman.
Masalan: Test sinovi.

1. 
   So`z o`zgartiruvchi qo`shimchalar.
   

1. 
   – ni, ning, - ga, -da, - dan
   
2. 
   – ning, - chi, -ga, - li, - la.
   
3. 
   – da, - dan, - siz, - la, - chi.
   

2. 
   Fe`l.
   

1. 
   shaxs – narsa nomini bildiradi.
   
2. 
   shaxs – narsa belgisini bildiradi.
   
3. 
   shaxs – harakatini bildiradi.
   

Tez aytishlardan foydalanib, o`quvchilarning nutqiy ko`nikmalarini yaxshilanishi ustida ishlayman.
M: “Qishda qatiq qattiq qotib qolibdi”.

3. 
   Aqliy hujum usuli.
   

Ot Kim? Nima? So`rog`iga javob bo`ladi. Ega vazifasida keladi. Narsa va shaxsni nomini bildiradi. Gapda fe`lga bog`lanib keladi. Gapda birinchi darajali bo`lak vazifasida keladi.

Sifat So`z turkumi. Qanday? Qanaqa? So`rog`iga javob bo`ladi. Gapda otga bog`lanib keladi. Narsa va shaxslarni belgisini bildiradi. 5. Gapda ikkinchi darajali bo`lak vazifasida keladi.

Darslarda yaxshi qatnashgan o`quvchilarni rag`batlantirib boraman. O`quvchilarga barcha mashqlarning shartlarini mustaqil bajaririshga undayman. Har bir darsni o`tishda ta`lim-tarbiya birligiga e`tibor beraman.

O`qituvchining o`qish va ona tili darsidan na`muna keltiraman.