Isbotlash bir fikrning chinligini u bilan bog’langan boshqa chin hukmlar yordamida asoslashdan iborat bo’lgan mantiqiy amaldir. Uning tarkibi uch elementdan tashkil topgan: tezis, argumentlar (asoslar), demonstrastiya. Tezis

Isbotlash bir fikrning chinligini u bilan bog’langan boshqa chin hukmlar yordamida asoslashdan iborat bo’lgan mantiqiy amaldir. Uning tarkibi uch elementdan tashkil topgan: tezis, argumentlar (asoslar), demonstrastiya.
Tezis – chinligi asoslanishi lozim bo’lgan hukm, u isbotlashning markaziy figurasi hisoblanadi; butun diqqat-e’tibor uning chinligini ko’rsatishga qaratiladi. Tezis bir mulohazaning o’zidan, yoki mulohazalar tizimidan, yoki teoremalardan, yoki aniq faktlarni umumlashtirish natijalaridan, yoki hodisalarning sababini ko’rsatuvchi mulohazalardan va shu kabilardan iborat bo’ladi.
Argumentlar – tezisning chinligini asoslash uchun keltirilgan hukmlar. Argumentlar bo’lib faktlarni qayd qiluvchi hukmlar, ta’riflar, aksiomalar, teoremalar, qonunlar hamda boshqa empirik va nazariy umumlashmalar xizmat qiladi. Argument sifatida keltirilgan faktlar, albatta, o’zaro bog’langan va tezisning mohiyatiga aloqador bo’lishi lozim.
Ta’riflar ham chin hukmlar bo’lib, ulardan argument sifatida foydalanish mumkin. Masalan, «Harakat – bu har qanday o’zgarishdan iborat», degan ta’rif chin hukmdir.
Aksiomalar chinligi o’z-o’zidan ravshan bo’lgan, isbotlashni talab qilmaydigan fikrlardir. Inson tajribasida ko’p martalab takrorlanganligi uchun ham ularni isbotlash zarur emas.
Aksiomalar chinligi o’z-o’zidan ravshan bo’lgan, isbotlashni talab qilmaydigan fikrlardir. Inson tajribasida ko’p martalab takrorlanganligi uchun ham ularni isbotlash zarur emas.
Teoremalar va qonunlarning chinligi isbotlangan bo’ladi, ularni hech ikkilanmasdan argument qilib olish mumkin.

1. 
   O’zbekiston – mustaqil davlat. (tezis)
   

• 
  1991-yilda mustaqil bo’lgan;
  
• 
  O’z konstitutsiyasiga ega;
  
• 
  Xalqaro va ichki maydonda mustaqil siyosat yuritadi;
  
• 
  Konst.da suveren ekanligi belgilangan;
  
• 
  1991-yillarda Rossiyadagi siyosiy voqealar ortidan ko’plab davlatlar. (argument)
  

2. 
   Uchburchakning ichki burchaklari yig’indisi
   

• 
  Pi soni 3.14 ga teng (aksioma)
  

Deduksiya
Alisher har yakshanba buvisinikiga boradi.

• 
  U oyning birinchi yakshanbasida buvisinikiga borgan, ikkinchi yakshanbasidan ham borgan, uchinchisida ham.
  
• 
  Hamma odamlar o'likdir. Men insonman. Shunday qilib, bir kun kelib men o'laman.
  
• 
  Agar barcha sayyoralar dumaloq bo'lsa va Yer ham sayyora bo'lsa, unda, albatta, Yer ham dumaloqdir.
  
• 
  Barcha hayvonlar nafas oladi va barcha qushlar hayvonlardir, shuning uchun barcha qushlar nafas olishlari kerak.
  
• 
  Hech bir inson Marsga qadam bosmagan, Mars esa Yerga eng yaqin sayyoradir, shuning uchun hech bir inson tashqi sayyoraga qadam bosmagan.