Is va mv zv n I 90 sih vA ra an vD xn a A

4.2.2.  A sosiy schyotlar
Asosiy  schyotlarning  2  turi  mavjud:  Aktiv  va  Passiv.  Aktiv 
schyotlar  o ‘z  navbatida  quyidagilarga  bo'linadi:m ehnat  vositalari 
va uzoq muddatli aktivlam i;
aylanma m ablag‘lami;
x o ‘jalik munosabatlarini  aks ettiruvchi  aktiv schyotlar.
M ehnat vositalarini va uzoq muddatli aktivlam i aks ettirish uc­
hun quyidagi  schyotlar m oijallangan:
0100 -  «Asosiy vositalar»;
0300  -   «Lizing  shartnomasi  b o ‘yicha  olingan  asosiy  vosital­
ar»;
0400 -  «Nomoddiy aktivlar»;
0600 -  «Uzoq muddatli  moliyaviy q o ‘yilmalar»;
0700 -  « 0 ‘rnatiladigan  asbob-uskunalar»;
0800 -  «Kapital  q o ‘yilmalar va hokazo  schyotlari».
Aylanma m a blagiarning  hisobi  quyidagi  schyotlarda  olib  bo­
riladi:
1000 -  «Materiallar»;
5000 -  «Kassadagi  naqd pullar»;
5100 -  «Hisob-kitob  schyoti»;
5200 -  «Valuta schyoti»;
5500 -  «Banklardagi maxsus  schyotlar»;
5600 -  «Pul  hujjatlari»;
5700 -  «Y o ld ag i j o ‘natmalao>;
5800 -  «Qisqa muddatli  moliyaviy  qo'yilm a»;
2800 -  «Tayyor mahsulot»;
2900 -  «Tovarlar va hokazo  schyotlari».
Xo'jalik  munosabatlarini  aks  ettimvchi  aktiv  schyotlarga quy- 
idagilar misol  bo‘ladi:
0900  -   «Uzoq  muddatli  debitorlik  qarzlar  va  hokazo  schyot­
lar»;
4000 -  «Olinadigan  schyotlar»;
4200  -   «Xodimlarga  benlgan  b o ‘naklar  yuzasidan  hisobla- 
shishlar»;
93

---

4700  -   «Xodimlar  bilan  boshqa  operatsiyalar  b o ‘yicha  hisob­
lashish»;
4800 -  «Turli  debitorlar va kreditorlar bilan  hisob-kitob» 
Asosiy  schyotlardan  yana  bin  passiv  schyotlar,  o ‘z  navbati- 
da korxona o 'z  m ablag iari manbalarini  va schyotdan jalb qilingan 
m ab lag iar  manbalarini,  y a’ni  majburiyatlarini  aks  ettiruvchi  pas­
siv  schyotlarga b oiin adi.
Korxona  o 'z   m ablagiari  manbalarini  aks  ettiruvchi  passiv 
schyotlarga quyidagilar misol b o ia d i:
0200 -  «Asosiy vositalar eskirishi»;
0500 -  «Nomoddiy aktivlarning  eskirishi»;
8700 -  «Taqsimlanmagan foyda (qoplanmagan  zarar)»;
8300 -  «Ustav kapitali»;
8900  -   «Kelgusidagi  xarajatlar  va  to io v la r  yuzasidan  zahira- 
lar»;
9600 -  «Maqsadli moliyalash, tushumlar va hokazo schyotlar». 
Chetdan jalb etilgan m ab lag ia r manbasi, ya'ni majburiyatlarni 
aks ettiruvchi  schyotlarga misol:
6810 -  «Banklarmng qisqa muddatli  kreditlari yuzasidan hiso­
blashish»;
7810 -  «Banklarning uzoq muddatli kreditlari yuzasidan hisob­
lashish»;
6820 -  «Qisqa muddatli  qarzlar yuzasidan  hisoblashish»;
7820 -  «Uzoq muddatli qarzlar yuzasidan hisoblashish»;
7210  -   «Muddati  uzaytirilgan  uzoq  muddatli  majburiyatlar va 
hokazo  schyotlar».