Irrigatsiya va melioratsiya

26.2.
Nasos stantsiyalarining tuzilishi, xodimlari, ish vazifalari va foydali 
ish koeffitsiyenti
Har qanday sohaning o’ziga mos tushunchalari va terminlari bo’ladi. Agar 
ular to’g’ri qo’llansa, mutaxassislarning o’qishi, ishlashi, va ishlab chiqarishni 
tashkil qilishi osonlashadi. Nasos va nasos stantsiyalari sohasida tushunchalarni 
to’g’ri qo’llanishi, loyihalashni, buyurtma berishni, qurishni, ekspluatatsiya va 
ta’mirlash hamda rekonstruktsiya qilishni osonlashtiradi.
 
Sug’orish, zax qochirish 
hamda ichimlik suvi bilan ta’minlash sohalarida suvni yuqoriga uzatish kompleksi 
quyidagi pog’onalarga bo’linadi va quyidagi tushunchalar bilan aniqlanadi:
nasos
– mexanik, elektr va boshqa turdagi energiyani suyuqlik oqimi 
energiyasiga aylantirib beruvchi gidravlik mashinadir (2-rasm); 
nasos agregati (gidroagregat)
– quvvatni uzatish jihozlari bilan bog’langan 
nasos va dvigatel yig’indisidir (3-rasm); 
 nasos qurilmasi
– suyuqlikni manbadan olib iste’molchiga yetkazib 
beruvchi quril-ma yoki quvvatni uzatish jihozlari bilan bog’langan nasos va 
dvigatel, so’ruvchi va bosimli quvurlar, ularning kerak – yarog’lari (armatura, 
berkitgich – zadvijka, teskari klapan va boshqalar) hamda nazorat- o’lchov 
asboblari (vakuumetr va manometr) yig’indisidir (4-rasm); 
 nasos stantsiyasi
– iste’molchilarga suv yetkazib beruvchi bir yoki bir necha 
nasos qurilmalari va gidrotexnik inshootlar yig’indisidir (5-rasm);
mashinali suv chiqarish gidrotexnik uzeli – 
suv olish va uni nasos 
stantsiyasi binosiga keltirishga mo’ljallangan inshootlar, stantsiya binosi, so’rish va 

---

459 
uzatish quvurlari hamda suvni qabul qiluvchi inshootlar yig’indisidir (6 va 7-
rasmlar). 
a) b) s) 
26.2.1- rasm . Nasos: 
a- «K» konsolli; b-«D» ikki 
tomonlama suv kiruvchi konsolli; 1-so’rish 
patrubkasi; 2-bosim patrubkasi.
26.2.2-rasm. Nasos agregatlari: