Irisov Abdullomirzo Yuldoshaliyevich «yosh yengil atletikachilarning umumiy, maxsus jismoniy tayyorgarligini oshirish texnologiyalari» mavzusidagi magistrlik dissertatsiya ishi

1.3. Yosh yengil atletikachilarda umumiy va maxsus jismoniy tayyorgarlik vositalarining turli nisbatlarda joriy qilish.

• Mashg’ulot jarayonidagi, mashg’ulot vositalari nisbati atletlarning individual qobiliyatlari, sport malakasi va tayyorgarlik davriga bog’lik holda muhim darajada o’zgarib turadi.
• Boshlang’ich guruh yengil atletikachilariga umumiy va maxsus jismoniy tayyorgarlikning quyidagicha nisbatlaridan foydalanish tavsiya etilar edi, ya’ni tayyorgarlik davrida UJT va MJT uchun jismoniy tayyorgarlikka ajratilgan vaqtdan muvofiq ravishda 70%30% dan 60%40% ga rejalashtirilgan. Bunda umumiy tayyorgarlikdan maxsus tayyorgarlik bosqichiga o’tish paytida maxsus jismoniy tayyorgarlik bosqichlarida Mashg’ulot vositalarining taqsimlanishi alohida berilmagan.

Tadqiqotlarida razryadli yengil atletikachilar mashg’ulotini rejalashtirishda tayyorgarlik davrining umumiy birinchi tayyorgarlik bosqichida mashg’ulot vositalarini quyidagicha taksimlashni tavsiya etadi: UJT -65%, MJT - 35%. Maxsus tayyorgarlik bosqichida UJT -60%, MJT -40%. Lekin bunday taqsimlashning samarali ekanligini aniqlash uchun muallif sportchilarning funksional holatlarini aniqlashga qaratilgan nazorat testlari natijalarini ko’rsatmagan.

• Tadqiqotlarida razryadli yengil atletikachilar mashg’ulotini rejalashtirishda tayyorgarlik davrining umumiy birinchi tayyorgarlik bosqichida mashg’ulot vositalarini quyidagicha taksimlashni tavsiya etadi: UJT -65%, MJT - 35%. Maxsus tayyorgarlik bosqichida UJT -60%, MJT -40%. Lekin bunday taqsimlashning samarali ekanligini aniqlash uchun muallif sportchilarning funksional holatlarini aniqlashga qaratilgan nazorat testlari natijalarini ko’rsatmagan.
• Eengil atletika bilan shug’ullanuvchi 13-14 yoshdagi o’smirlar uchun mashg’ulotlar haftada 3 marta bo’lganda tayyorgarlik davrining haftalik sikli quyidagicha tuzilishi lozim: UJT uchun 60%, MJT ga 40%; mashg’ulotlar haftasiga 4 marta bo’lganda -jimoniy tayyorgarlikka ajratilgan vaqtning nisbati 62%38% ni tashkil etishi zarur. 14-16 yoshdagi o’smirlar uchun mashg’ulot vositalarining taqsimlanishi UJT va MJT 60%40%.