ҚИРҚ олтинчи илмий-амалий конференцияси материаллари

ТИЖОРАТ БАНКЛАРИНИНГ КАПИТАЛЛАШУВ ДАРАЖАСИНИ 
ОШИРИШ ЙЎЛЛАРИ 
 
 
Юсупов Азамат Тўлқинович 
 Молия таълим йўналиши талабаси 
Илмий раҳбар: Махмудов Омон Тухтаевич 
Бугунги кунда баъзи давлатларда иқтисодий инқироз таъсири сезилиб турган 
бир пайтда банк самарадорлигини ўлчаш ва уни баҳолаш банк сектори 
фаолиятида асосий долзарб масалалардан бири сифатида эътироф этилади. 
Халқаро молия бозорларини глобализацияси ва банк секторида рақобатнинг 
ошиши молия институтларини самарадорлиги бўйича олиб борилаётган 
тадқиқотлар учун янги имкониятлар яратиб бермоқда. Тижорат банкларини 
самарадорлигини ҳисоблаш банкнинг келгуси фаолият йўналишини белгилаб 

---

~ 273 ~ 
беришда муҳим аҳамият касб этади. Унинг долзарблилиги ҳам мана шу жиҳати 
билан белгилаб берилади. Айни вақтга келиб Ўзбекистонда ҳам банк тизимининг 
молиявий барқарорлигини таъминлашга қаратилган сиёсат изчиллик билан давом 
эттирилмоқда. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги 
«Ўзбекистон Республикасини янада ривожлантириш бўйича ҳаракатлар 
стратегияси тўғрисида» ПФ-4947-сонли Фармонида келтирилганидек, банк 
тизимини ислоҳ қилишни чуқурлаштириш ва барқарорлигини таъминлаш, 
банкларнинг капиталлашув даражаси ва депозит базасини ошириш, уларнинг 
рентабеллигини ошириш ва ишончлилигини мустаҳкамлаш, истиқболли 
инвестиция лойиҳалари ҳамда кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик 
субъектларини кредитлашни янада кенгайтиришга алоҳида эътибор қаратилган.
66
Марказий банк томонидан банк тизими барқарорлигини таъминлаш
мақсадида банкларнинг капиталлашув даражасини ошириш, ликвидлилик ва 
кредит рискларини бошқариш, шунингдек, банк назорати амалиётини Базель 
қўмитасининг асосий тамойилларига мувофиқлаштириш ва унинг ҳуқуқий 
асосларини янада такомиллаштириш бўйича бир қатор ишлар амалга оширилди. 
Ҳисобот йилида тижорат банкларининг капиталлашув даражасини ошириш 
юзасидан амалга оширилган ишлар натижасида банк тизими жами капитали 1,9 
баробарга, шу жумладан, устав капитали ҳажми 2,1 баробарга ошиб, 2020 йилнинг 
1 январь ҳолатига мос равишда 51 трлн. сўм ва 42 трлн. сўмга етди. Бунда давлат 
банклари молиявий барқарорлигини таъминлаш ва иқтисодиётнинг кредитга 
бўлган ўсиб бораётган эҳтиёжини қондириш мақсадида Ўзбекистон Республикаси 
Президентининг тегишли қарорларига мувофиқ давлат банклари капиталига