Iqtisodiyotda axborot-kommunikatsion texnologiyalar va tizimlar

 
2.  Shaxsiy kompyuterning tuzilishi 
Boshqaruv  qurilmasi  deb  ataluvchi  maxsus  qurilma  hozir  qanday  operator 
bajarilishi  va  undan  keyin  qaysi  operator  bajarilishi  ustidan  nazorat  o`rnatadi  va 
uning  bajarilishini  ta'minlaydi.  Amal  (arifmetik-mantiqiy)  esa  protsessor  deb 
ataluvchi  qurilmada  bajariladi.  Programma  ishlash  natijasi  to`g`ridan-to`g`ri 
ekranda yoki tashqi qurilma (chop qiluvchi mexanizm, grafik chizuvchi qurilma, 
video  qurilma  va  boshqalar)  deb  ataluvchi  qurilmada  ko`rilishi  mumkin.  Odatda 
kompyuter  ikki  qismdan:  Hardware  (kompyuterni  tashkil  etuvchilari  - 
kompyuterning qattiq qismlari) va Software (kompyuterning programma ta'minoti 
- 
kompyuterning 
yumshoq 
qismlaridan) 
tashkil 
topgan 
deyiladi.  
Shaxsiy kompyuter asosan uch qismdan iborat bo‗ladi: 
        tizimli blok; 
        klaviatura; 
        monitor. 
SHKlar  portativ  variantda  ham  ishlab  chiqariladi,  odatda  «bloknot»  (noutbuk) 
ko‗rinishida ham bo‗ladi. 
Hamma  asosiy  bloklar  joylashadigan  bosh  qism  - tizimli  blok hisoblanadi. 
Uning tarkibiga quyidagi apparat vositalari kiradi: 
-  SHK  ishini  boshqaradigan  elektron  chizma  (mikroprotsessor,  tezkor  xotira, 
qurilmalar kontrolleri va hokazo); 
- SHKning elektron sxemalariga uzatiladigan past quvvatli doimiy tok tarmog‗iga 
tokni o‗zgartirib beradigan elektr manbai; 
-  disketalarga  yozish  va  ulardagi  ma‘lumotlarni  o‗qish  uchun  foydalani-ladigan 
egiluvchan  magnit  disklari  uchun  yig‗uvchilar  - diskovodlar  va  yana  boshqa 
qo‗shimcha qurilmalar. 
Qo‗shimcha  qurilmalar  tarkibiga  ichki  va  tashqi  moslamalar  va 
kontrollerlar qo‗shilgan. 
SHKlar quyidagi tarkibiy qismlardan iboratdir: