Iqtisodiyot yo’nalishi 3-bosqich 362-guruh talabasi Sobirov Muhammadkarimning “Loyihalarni boshqarish” fanidan mustaqil ishi

Iqtisodiyot yo’nalishi 3-bosqich 362-guruh talabasi Sobirov Muhammadkarimning “Loyihalarni boshqarish” fanidan MUSTAQIL ISHI

Mavzu: Loyiha qiymatini boshqarish

Loyiha qiymati - bu loyiha ishlarini amalga oshirish uchun hisoblangan xarajatlar va kutilayotgan daromadlar hisobidir.

Loyiha qiymati tushunchasi ko'pincha loyiha budjeti yoki loyiha smetasi bilan bir xil mazmunda tushuniladi.

Loyiha qiymatini boshqarish deyilganda, loyiha maqsadlarining belgilangan muddatlarda erishish va hisoblangan budjet doirasida harakat qilish ishlari tushiniladi.

Loyiha budjeti bu - bu loyiha bo'yicha xarajatlar yo'nalishlari, daromadlar manbalari, loyiha bosqichlarining muddatlari ko'rsatilgan hujjatlar majmuidir.

Loyiha smetasi - bu loyiha xarajatlari, moddalari va yo'nalishlari ko'rsatilgan hisob hujjati.

Odatda loyiha smetasi 2 bosqichda tuziladi:

1. Asosiy smeta

2. Qo'shimcha smeta (o'zgartirishlar)

Faoliyat davomiyligi xarajatlar miqdoridagi o'zgarishlar qo'shimcha smetaga kiritiladi

Loyiha bo'yicha xarajatlar uning butun hayot davri davomida turli hajmda bo'ladi.

Loyiha qiymatini boshqarish

Loyiha qiymatini boshqarish - bu loyihaning tasdiqlangan budjeti doirasida kutilayotgan xarajatlar va daromadlar rejasini ta'minlashdir.

Loyiha qiymatini boshqarish ishlari quyidagi bosqichlardan iborat:

1) Loyiha ishlari uchun zarur resurslar aniqlash.

2) resurslar va ishlar qiymatini baholash.

3) ishlarni bajarishning tarmoqli grafigini (aniqlash) tuzish.

4) boshqaruv ishlarini taqsimlash matritsasini tuzish.

5) loyiha xarajatlarini, ishlar muddatlarini va ijrochilar bo'yicha taqsimotini aniqlashtirish.

6) har bir ma'muriy bo'lim boshliqlari bilan xarajatlarni kelishish.

7) chiziqli vakolatlarni taqsimlash

8) xarajatlarni nazorat qilish va hujjatlashtirish.

9) yakuniy hisobotni shakllantirish

Loyiha qiymatini boshqarishning 2 ta usuli mavjud:

1) an'anaviy usul

2) o'zlashtirilgan hajm usuli.

An'anviy usulda faqat o'zlashtirilgan xarajatlar miqdori nazorat qilinadi.

O'zlashtirilgan hajm usulida esa xarajatlar muddatlari bo'yicha va bajarilgan ish hajmi bo'yicha hisobga olinadi.

Loyiha qiymatini boshqarishida qo'llaniladigan, o'zlashtirilgan hajm usulida loyiha bo'yicha bajarilayotgan ishlar hajmi va ularga rejalashtirilgan harajatlar va kutilayotgan daromadlarning kalendar muddatlari bo'yicha bajarilishi tahlil qilinadi. Bunda haqiqiy budjetning rejadagi budjetdan farqi, hamda haqiqatda bajarilgan ishlarning shu muddatda bajarilishi zarur bo'lgan ishlar hajmiga nisbatan farqi tahlil qilinadi.

Xarajatlar farqi = O’zlashtirilgan hajm – rejadagi budjet Xarajatlar indeksi = O’zlashtirilgan hajm / rejadagi hajm

Loyihani boshqarishda vaqt omili

Loyiha ishlarini bajarishda vaqt omili muhim ahamiyatga ega va shu sababli loyihani boshqarish usullari ko'proq ularning muddatlarini boshqarishga qaratilgan. Loyiha bo'yicha bajariladigan ishlarning vaqtini qisqartirishga quyidagi cheklovlar mavjud:

1) texnik talablar

2) texnologik talablar

3) huquqiy me'yoriy talablar

4) ishlar sifati.

Loyiha muddatlarini boshqarishda ishlarning kalendar reja bo'yicha bajarilib borishini nazorat qilishi lozim.