"iqtisodiyot va menejment "

 
Frederik Teylor, Emerson va boshqalar
 (1885-1920). 

Vazifani bajarishning maqbul usullarini topish maqsadida ilmiy tahlilni qo`llash. 

Vazifani bajaruvchi eng maqbul xodimni tanlash va uning o`qitilishini ta`minlash.
 
4
I
.Hoshimov Hindistonda Boburiylar sulolasi saltanati. T., "O`qituvchi", 1996 yil, 28-29 betlar.

---

31 

Vazifani samarali bajarilishini ta`minlovchi xodimlarni zarur resurslar bilan 
ta`minlash.
 

Yuqori mehnat unumdorligini ta`minlash maqsadida xodimlarni muntazam 
rag’batlantirib turish.
 
2.
 
Mumtoz yoki ma`muriy menejment (1920-1950). 
Mumtoz yoki ma`muriy menejment maktabining namoyandalari 
Anri Fayol,
Maks Veber va boshqalar. 

Boshqaruv printsiplarini rivojlantirish. 

Boshqaruv funktsiyalarini bayon etish. 

Tashkilotni yalpi boshqarishda tizimli yondashuvni asoslash.
 3. 
Insoniy munosabatlar maktabi (1950 yildan hozirgacha).
Bu maktab namoyandalari
 
Elton Meyo, R.Laykert va boshqalar. 

Mehnat unumdorligini oshirish maqsadida o`zaro munosabatlardan qoniqish hosil 
qiluvchi usullarni qo`llash; 

Kompaniyaning siyosati va istiqbolini xodimlarning xulq-atvoriga asoslangan 
holda tashkil etish. 
 4. 
Miqdoriy tizimli va zamonaviy menejment maktabi 
(1950 yildan hozirgacha).
 
Namoyandalari 
G.Saymon, P.Druker, E.Deyl 
va boshqalar
. 

Murakkab boshqaruv muammolarini chuqurroq tushunish maqsadida turli 
modellarni ishlab chiqish va qo`llash; 

Murakkab vaziyatlarning echimi bo`yicha boshqaruv xodimlariga yordam 
beruvchi miqdoriy usullarni ishlab chiqish. 
Shunday qilib menejment nazariyasi va amaliyoti turli davrlarda o`ziga xos 
ko`rinishlarda shakllangan: 

50-60-yillarda boshqaruvning diqqat markazida 
tashkiliy tarkibi
turgan; 

60-70-yillarda 
strategik rejalashtirish
vujudga keldi; 

80-yillardan boshlab esa, ilg’or g’arb firmalarida strategik rejalashtirishdan 
strategik boshqaruvga
o`tiladi. 

---

32 
Hozirgi zamon boshqaruv fani – fanlararo fandir. Boshqaruvning har bir 
funktsiyasini bugun maxsus fanlar: 

industrial-muhandislik sotsiologiyasi; 

ijtimoiy psixologiya; 

ijtimoiy injeneriya (erganomika); 

marketing kabilar o`rganadi. 
Menejmentning marketing nazariyasi bilan uyg’unlashuvi boshqarishning bozor 
kontseptsiyasini vujudga kelishiga asos bo`ldi. Hozirgi davrda boshqaruv nazariyasi 
va amaliyotida sodir bo`layotgan o`zgarishlar 
«Tinch boshqarish inqilobi» 
nomini 
olgan.