Iqtisodiyot nazariyasi” kafedrasi “hozirgi zamon raqobat nazariyalari” fanidan ishchi daftar toshkent – 2019

5.1-rasm. “Omillar uchun shart-sharoitlar” determinanti²⁴
Ishlab chiqarish omillari nazariyasi bo’yicha tovar aylanishining oqimi ishlab chiqarishning mehnat, yer, tabiiy resurslar, sarmoya, infratuzilma kabi omillarini belgilab beradi. Mamlakatda ishlab chiqarish omillarining mavjudligi milliy iqtisodiyotni rivojlantirish uchun hal qiluvchi rol o’ynamaydi. Ishlab chiqarish omillarini shakllantirish va yangilashning tezligi va samaradorligi hamda iqtisodiyotning ma’lum tarmoqlarida qo’llash muhimdir. ijtimoiy ishlab chiqarish jarayonida kishilar bilan tabiat o’rtasidagi bog’lanishni amalga oshiruvchi shaxsiy va texnik-buyumlashgan elementlar tizimidan iborat.
Turdosh va qo’llab-quvvatlovchi tarmoqlar determinanti quyidagi kursatkichlar orqali ifodalanadi:

• 
  Mamlakat siyosiy va huquqiy tizimining barqarorligi;
  
• 
  Insonni rivojlantirishga (ta’lim, sog’liqni saqlash, ijtimoiy extiyojlarga) katta qo’yilmalar;
  
• 
  Axoli hayot kechirishining o’zoqligi;
  
• 
  Ishchi kuchi resurslarining raqobatbardoshligi; • Mamlakat axolisi ta’lim darajasining yuqoriligi.
  

Talaba bilimini nazorat qilish hamda mustahkamlashlashga oid savol va topshiriqlar

1. 
   Iqtisodiyotning raqobatbardoshligi namoyon bo’lishining ko’p darajali shakllari nimalardan iborat?
   

2. 
   Tovar raqobatbardoshligini baxolashning qanday bosqichlari mavjud?
   

3. 
   Investitsiyalar asosidagi raqobatbardoshlikni belgilab beruvchi omillarga tushuncha bering.
   

4. 
   M. Porter kontseptsiyasiga asoslangan zamonaviy modelning to’rt xususiyati nimadan iborat?
   

5. 
   Mamlakatni rivojlantirishning M. Porter modeli (milliy romb) ni tushuntirib bering.