Iqtisodiyot fakulteti

Sof ichki mahsulot - YAIMdan amortizatsiya ajratmalarini ayirish orqali hosil qilinadi.

Boshqacha qilib aytganda sof ichki mahsulotni xarajatlar usuli bilan hisoblaganda quyidagicha ifodalash mumkin:

SIM= C+In+G+NX

Milliy daromad – MD (national income, NP) - SIMdan egri soliqlarni ayirish orqali hosil qilinadi. Milliy daromad mahsulotning shunday umumiy qiymatini ko‘rsatadiki, bunda mahsulot egalari sotuvdan tushgan tushumni daromad sifatida qabul qilishadi.

Shaxsiy daromad - (personal income, PI) - milliy daromaddan minus korxona yoki firmaning foyda solig‘i, foiz va dividendlar to‘lab bo‘linganidan keyin qolgan foydasi, ijtimoiy sug‘urta badallari va dividendlari, davlat tomonidan transfer to‘lovlarini ayrish orqali hosil qilinadi.

Shunday qilib, ishlab chiqarish omili egalarining qanchalik foydaga ega bo‘lishganini bilmoqchi bo‘lsak,egalik qilish daromadini ko‘rib chiqamiz.

Tasarrufdagi daromad - (disposable income, DI) shaxsiy daromaddan fuqorolar tomonidan to‗lanadigan barcha individual soliqlarni ayirish orqali hosil qilinadi.

Mavzuda narx o'zgarishini hisobga olmasdan, umumiy mahsulot o‘lchovli haqida fikr yuritilayotgan edi. Biroq narxning o'zgarish darajasi barcha real ko‘rsatkichlarga sezilarli ta‘sir ko‘rsatadi, shu sababli mamlakatdagi butun makroiqtisodiy vaziyatni aniqlash maqsadida narx o‘zgarishini ko‘rib chiqish maqsadga muvofiqdir.