"iqtisodiyot "fakulteti "iqtisodiyot nazariyasi" kafedrasi

Jamg‘arma faoliyati qanday tashkil etiladi?

Hukumat farmoyishida belgilanishicha, Jamg‘arma va uning bo‘linmalari “Mahalla” xayriya jamoat fondi hamda uning hududiy bo‘linmalari huzurida ochiladi. Bu jamg‘arma yuridik shaxs hisoblanmaydi.

«Saxovat va ko‘mak» jamg‘armasining mablag‘larini avvalo respublika miqyosida «Mahalla» xayriya jamoat fondi Vasiylik kengashi tasarruf etsa, Qoraqalpog‘iston Respublikasi va viloyatlar, tumanlarda esa deputatlar ushbu mablag‘larni taqsimlaydi.

Jamg‘arma mablag‘lari qaerdan shakllantiriladi?

Hujjatda belgilanishicha, jamg‘arma mablag‘lari homiylik va xayriya mablag‘lari, yuridik va jismoniy shaxslarning, shuningdek, norezidentlarning xayriyalari, byudjet daromadining rejadan ortiq bajarilishidan tushgan mablag‘larning bir qismi (deputatlarning qarori asosida) va qonun hujjatlarida taqiqlanmagan boshqa manbalar hisobidan shakllantiriladi. Demak, jamg‘armaga pul ham davlat byudjeti, ham korxonalar yoki saxovatli insonlarning xayriyalari evaziga tushadi. Yana bir e’tiborli tomoni, jamg‘arma va uning hududiy bo‘linmalari mablag‘lari tijorat banklarida ochilgan milliy va chet el valyutasidagi alohida hisobvaraqlarda yig‘iladi. Bu degani chet eldagi hamyurtlarimiz, O‘zbekiston norezidentlari ham xayriya sifatida jamg‘armaga pul o‘tkazishlari mumkin.

Boshqa tomondan o‘sha katta tadbirkorlik sub’ektlariga davlat qulayliklar (kredit ta’tillari, soliq imtiyozlari) ham berayapti. Davlat bu masalada to‘liq ularga tayanayotgani yo‘q, demoqchimiz. Byudjet tushumlarining ortgan qismi ham ushbu jamg‘armaga yo‘naltiriladi.

Mamlakatdagi minglab karantindagilarning ta’minoti, koronavirusga chalingan bemorlarning davolanishi davlat hisobidan amalga oshirilayotgan shunday sharoitda jamg‘arma tashkil etilib, undagi mablag‘lar aholining muhim ehtiyojlari uchun yo‘naltirilmoqda. Buni karantin sabab dastlab vahimaga tushgan (kartoshka va un vasvasasi) odamlarning xotirjamligi uchun,  davlat hech bir fuqarosini unutmayotganligining tasdig‘i sifatida ham muhim qadam desa bo‘ladi.

Kun kelib bu qiyinchiliklar o‘tadi. Birdamlik bilan sinovli kunlar yengib o‘tilganda esa mehr, saxovat hech kimning xotirasidan ko‘tarilmasa kerak.