Iqtisodiyot asoslari

umumiy muvozanat va iqtisodiy fikrlash;

bozor õo’jaligi sharoitida firmalar, korõonalar, uy õo’jaligi va ularning tutgan o’rni, turlari, ahamiyati, vazifasi, samaradorligini ta’minlash;

bozor taklifi va talabi;

talab va taklif o’zgaruvchanligi;

raqobatlashuv va korõonalar samaradorligini oshirish;

ishlab chiqarish va uni tashkil etish;

ishlab chiqarish õarajatlari va foyda;

råsurslardan foydalanish samaradorligi. Ish haqi, narx.

Ikkinchi bosqich - milliy xo’jalikning yaxlit holda faoliyat yuritishi bilan bog’liq bo’lib, makroiqtisodiyot deb ataladi.
Mikroiqtisodiyot milliy iqtisodiyotning tashkil etuvchilari bo’lmish iqtisodiy birliklar korxonalar va alohida uy xo’jaliklarining bozordagi o’zaro iqtisodiy munosabatlarini tahlil etsa, makroiqtisodiyot milliy xo’jalik miqyosida iqtisodiy tahlil yuritadi. Makroiqtisodiyot tahlil etuvchi asosiy iqtisodiy muammolar qatoriga, milliy iqtisodiyotda ishsizlik, inflyasiya, makroiqtisodiy barqarorlik, makroiqtisodiy nobar-qarorlik muammolarini kiritish mumkin.
Birinchidan, makroiqtisodiyot - bu oddiy quyi xo’jalik bo’g’inlarining mexanik yig’indisi emas. U barcha xo’jalik unsurlarini yaxlit tizimga keltiruvchi mustahkam aloqalar umumiyligini ifoda etadi.
O’zaro yaqinlashtiruvchi munosabatlar tizimiga quyidagilarni kiritish mumkin:
a) ishlab chiqarishning yirik tarmoqlari, sohalari o’rtasidagi umumiy mehnat taqsimoti:
b) ishlab chiqarishning yirik tuzilmaviy bo’linmalarning koopera-siyalashuvi:
v) yagona iqtisodiy kenglikni tashkil etuvchi, milliy bozor.
Bunday integrasiyalashuvning natijasida milliy xo’jalik deb atash qabul qilingan makrotizim tashkil topadi.
Ikkinchidan, makroiqtisodiyotning moddiy asosi bo’lib, milliy boylik hisoblanadi.
Milliy boylik - tovarlar ishlab chiqarish, xizmatlar ko’rsatish va insonlar hayotini ta’minlashning zaruriy shartlarini tashkil etuvchi, mamlakat resurslarining umumiyligidir. Zamonaviy statistik tasavvur-larga ko’ra, milliy boylik tarkibiga quyidagilar kiradi: a) nomoliyaviy ishlab chiqarish aktivlari (asosiy fondlar, moddiy aylanma mablag’ zahiralari, qimmatliklar):