Iqtisodiy tahlil” kafedrasi 1-mavzu. Moliyaviy tahlil fanining nazariy asoslari

Xo‘jalik faoliyatining tahlili: ichki moliyaviy tahlil, tashqi moliyaviy tahlil

Tashqi moliyaviy tahlil

Tashqi moliyaviy tahlilning ahamiyatli jihatlari quyidagilar bilan xarakterlanadi:

• -tahlil subyektlari va axborot foydalanuvchilarining ko‘pligi;
• -tahlilchilarning maqsadi va qiziqishlarining turli-tumanligi;
• -hisobga olish va hisobotlashning normativ qoidalari, tahlil etishning rasmiy jihatlarini belgilanganligi;
• -tahlilning faqat chop etiladigan moliyaviy hisobot shakllaridagi axborotlar bazasiga tayangan holda o‘tkazilishi;
• -qo‘yiladigan analitik masalalarning cheklanganligi;
• -axborot foydalanuvchilar uchun korxona faoliyati yuzasidan tahlil natijalaridan foydalanishning maksimal ochiqligi.

ICHKI MOLIYAVIY TAHLIL

Ichki moliyaviy tahlilning o‘ziga xos jihatlari:

• -tahlil subyektlarining tor guruhi;
• -tahlil natijalari faqat ichki talablarga, korxona boshqaruvi yuzasidan yo‘naltirilganligi;
• -teran moliyaviy tahlilni o‘tkazishda axborotlarning keng doirasidan foydalanish imkoniyatini yuqoriligi;
• -tahlilni o‘tkazish bo‘yicha normativ metodikalar bilan birgalikda aniq reglamentlari (tartiblarning) belgilanmagan usullaridan foydalanish imkoniyatlari;
• -aniq boshqaruv qarorlarini tayyorlash yuzasidan chuqur moliyaviy tahlilni o‘tkazishning imkoniyatligi;
• -boshqaruv apparati talablaridan kelib chiqqan holda analitik ishni tashkil etilishi.

Moliyaviy tahlilning maxsus usullari

Xo‘jalik yurituvchi subyektlarning moliyaviy holati yuzasidan obyektiv axborotlarni olish yo‘llarini belgilab beruvchi tahlil usullariga quyidagilarni kiritish mumkin:

• moliyaviy hisobotni o‘qish
• gorizontal tahlil
• vertikal tahlil
• trend tahlili
• qiyosiy tahlili
• moliyaviy koeffitsiyentlar
• omilli tahlil

GORIZONTAL TAHLIL