Iqtisodiy statistika

D r = S qapa- Sqapb= 30200 - 24900 = 5300 m.s. Shunday qilib, 3 ta omilning birgalikdagi ta’siri: D r= 5 , 3 + ( - 0 , 5 ) + 0 , 4 = 5 , 2 m.s.
Jqr= l , 213x0,98x1,016=1,208
1,208 = 1 ,208


4 -§. Transport va aloqa statistikasi


Transport tarmog'iga quyidagilar kiradi: temir yo‘l trans- porti (tramvay va metropolitenni qo‘shib), yo‘l transporti (avtomobil va yo‘l xo‘jaligini asrash va ta ’mirlash, trolleybus transporti), taiba orqali o'tkazish transporti, suv transporti, aviatsiya va boshqalar.
Transport korxonalarining mahsuloti (yo‘l xo‘jaligidan tashqari) yuklarni va yo‘lovchilarni tashishdan olingan daro­ madlar yig‘indisi sifatida qaraladi va u ishlab chiqaruvchilar bahosida aniqlanadi. Yo‘l xo‘jaligi korxonalarining mahsuloti yoMlarni joriy ta’mirlash va avtomobil yoMlarini asrash qiy- matlari yig'indisiga teng.
Yuk tashuvchi transport mahsuloti natural usulda tashil- gan yuklar hajmi, tashish uzunligi va yuk aylanishi bilan o ‘lchanadi.
Transport korxonasi faoliyatining eng muhim ko'rsatkichi
quyidagicha hisoblanadi:


Tashishga qabul qilingan Xaridorlardan tashishga yuklar hajmi = qabul qilingan yuklar
massasi ming m 3, dona


Xaridorlarga tashib berilgan Transport korxonalari to- yuklar miqdori = monidan tashib berilgan yuklar massasi, ming m 3,
dona


Transport korxonalarining ishlab chiqarish hajmi quyi­ dagi parametrlar bilan o'lchanadi:
— tashilayotgan yuklar turlari;
— tashish uzunligi — L (km., milyalarda);
— yuk aylanish hajmi (ming km.da) - ALq; bunda, L — tashish uzunligi;
q — yuk massasi.
M ahsulotlarni ishlab chiqaruvchilardan to iste’mol- chilarga yetib kelguncha bosib o'tgan yo'li, ayrim olingan transport turlari bosib o'tgan yo‘llar uzunligi bilan o'lchanadi. Shuning uchun yuklarni transport tizimida umumiy bosib o ‘tgan yo‘lini aniqlash uchun ayrim olingan transport turlarini 'quyidagi yuk aylanish ko'rsatkichlari yig'indisi sifatida olinadi:
1. Yuklarni tashishni o ‘rtacha uzunligi (bir tonna yukning o 'rtacha bosib o'tgan yo'li uzunligi):


bunda, Lj — uzunligi;


qi — yuk massasi.
2. Yuk tashishning o'rtacha tezligi (yuk aylanishi jadvallik darajasi):

Z L . q ,