Iqtisodiy bilim asoslari

BOZOR
2
1
3
4
http:eduportal.uz

---

51
Ishlab chiqaruvchilar — tovar va xizmatlarni yaratadigan korxonalar. 
Ular  bir  tomondan  tabiiy  resurslarni,  ishlab  chiqarish  vositalarini, 
ishchi  kuchini  bozordan  sotib  olib  xaridor  sifatida  qatnashsa,  ikkinchi 
tomondan  ishlab  chiqargan  tovarlari  va  xizmatlarini,  o‘zlariga  tegishli 
mulkni bozorda sotib, sotuvchi sifatida ishtirok etadi. Masalan, un ishlab 
chiqaruvchi  korxona  o‘zi  uchun  kerakli  bino,  tegirmon  uskunalari, 
bug‘doyni va ishchi kuchini bozordan sotib oladi, ya’ni bozorda xaridor 
sifatida ishtirok etadi. Shu bilan birga, bug‘doydan un ishlab chiqarib, 
uni bozorda sotadi. Ya’ni bozorda sotuvchi sifatida ham qatnashadi.
Iste’molchilar  —  uy  xo‘jaliklari  o‘zlari  uchun  kerakli  xizmatlarni, 
iste’mol  tovarlarini  va  turli  xil  mulklarni  xaridor  sifatida  bozordan 
sotib oladilar. Ikkinchi tomondan, aholi o‘ziga tegishli mulkni bozorda 
sotadi. Shuningdek, odamlar turli xil korxonalarda mehnat qilib, evaziga 
ish  haqi  oladilar,  ya’ni  sotuvchi  sifatida  o‘z  ishchi  kuchini  sotadilar. 
Demak,  iste’molchilar  —  uy  xo‘jaliklari  bozorda  ham  xaridor,  ham 
sotuvchi sifatida qatnashar ekan.