Invesтitsiyalar hisobi

Dt «Qisqa muddatli investitsiyalar» 312000
Kt «Pul mablag`lari» 312000
Shu kuni kompaniya nominal qiymati 200000 so`m bo`lgan yillik 10% daromad keltiruvchi 10 oy muddatga chiqarilgan «V» korxona obligatsiyasini 184000 so`mga sotib oldi.Bu xo`jalik muomalasi bo`yicha esa 16000 so`m chegirma yuzaga keldi.
Dt «Qisqa muddatli investitsiyalar» 184000
Kt «Pul mablag`lari» 184000
Mart oyining oxiriga kelib olingan obligatsiyalar bo`yicha foizlar hisoblandi:
a) bank obligatsiyalari bo`yicha 300000 x 12 % x 1/6 = 6000 so`m
b) korxona obligatsiyalari bo`yicha 200000 x 10 % x 1/ 10 = 2000 so`m
Bu xo`jalik muomalasiga quyidagi buxgalteriya yozuvi rasmiylashtiriladi:
Dt «Olinadigan foizlar» 8000
Kt «Foiz ko`rinishidagi daromad» 8000
Hisoblangan foizlar kelib tushganda esa
Dt «Pul mablag`lari» 8000
Kt «Olinadigan foizlar» 8000
Obligatsiyalarni nominal qiymati va xarid bahosi o`rtasida yuzaga kelgan farqni hisobdan chiqarish muomalalari quyidagi buxgalteriya yozuvlari bilan rasmiylash-tiriladi.
a) Ustama summasi 6 oy mobaynida (12000 so`m : 6 oy) 2000 so`mdan oyma-oy hisob-dan chiqarib boriladi.
Dt «Foiz ko`rinishidagi xarajatlar» 2000
Kt «Qisqa muddatli investitsiyalar» 2000
b) Chegirma summasi 10 oy mobaynida (16000 so`m : 10 oy) 1600 so`mdan oyma-oy hisobdan chiqarib boriladi:
Dt «Qisqa muddatli investitsiyalar» 1600
Kt «Foiz ko`rinishidagi daromad» 1600
Qisqa muddatli obligatsiyalarining harakat muddati tugab, korxona tomoni-dan egasiga qaytarilgan va ular uchun puli kelib tushganda
a) bank obligatsiyalari bo`yicha
Dt «Pul mablag`lari» 300000
Kt «Qisqa muddatli investitsiyalar» 300000
b) «V» korxona obligatsiyalari bo`yicha
Dt «Pul mablag`lari» 200000
Kt «Qisqa muddatli investitsiyalar» 200000

4.Investitsiyalarni qayta baholash va bu muomalalarni hisobga olish tartibi.

Investitsiyalarni qayta baholash ularning bozor bahosini aniqlash maqsadida amalga oshiriladi. Hisob siyosatida qisqa muddatli investitsiyalarni bozor bahosida hisobga olishni ko`zda tutgan xo`jalik yurituvchi sub`ekt inves-titsiyalar qiymatidagi o`zgarishlarni daromad yoki xarajat sifatida aks etti-radi.Milliy standart talablariga ko`ra bu jarayon quyidagicha amalga oshadi.
qayta baholash natijasida investitsiyalar qiymatining ortishi daromad sifatida qo`shilgan kapitalso`mmasini ko`paytirishga olib boriladi;
keyingi qayta baholash natijasida investitsiyalar qiymatining kamayishi yuz bersa, bu kamayish qo`shilgan kapitalning avvalgi ko`payishini kamaytirish hisobiga yopiladi. Agar kamayish summasi kapitalning avvalgi ortishidan ko`p bo`lsa, qoplanmay qolganso`mma xarajat sifatidan tan olinadi;
agar keyingi qayta baholash natijasida investitsiyalar qiymatining ortishi yuz bersa bu summa avval xarajat sifatida tan olingan summani qaytarilishi undan ortib qolgan summa esa qo`shilgan kapitalni ko`pay-tirishga olib boriladi.