Investitsion faoliyat

BXIlarning mamlakatlar bo’ylab taqsimlanishi⁹

O'zbekiston Germaniya Buyuk Britaniya
Fransiya
AQSh
0% 2000% 4000%


6000% 8000% 10000%

- 23 -1321/3/2014
⁹ Xasbulatov R.I. Mirovaya ekonomika: B 2-x t. T.I.-M.:Izdelstvo “Ekonomika”, 2002.

Bu ko’rsatkich AQShda 10%, Fransiya va Buyuk Britaniyada 20%ga yaqin, Germaniyada 25%dan 50% gacha, Ozbekistonda esa 49% darajasida belgilangan. Shuningdek, shu korxonaning bosgqaruvida bevosita amalga oshirilayotgan investitsiyalarning uzoq muddatli ekanligi ham uning muhim belgilaridan biridir. Investitsiyaning bu ko’rinishi tavakkalchilikni, investitsiyalardan foydalanish samaradorligi uchun mas’uliyatni davlat va aholi zimmasiga yuklamasdan, balki ularning tadbirkorlik tizimlari o’rtasida taqsimlashning eng yaxshi va sinalgan usuli hisoblanadi.
BXI borasidagi yana bir yondashuv bu turdagi investitsiyalarni faqat mulkchilik ko’lami bilan, ya’ni aksionerlik kapitalidagi ulushi bilan bog’liq, deb ko’rsatadi. Unga muvofiq BXI larni:

1. 
   Xorijda aksiyalarni sotib olish orqali;
   
2. 
   Foydani qayta investitsiyalsh yordamida;
   
3. 
   Firma ichki qarzlari va qarzdorliklari orqali amalga oshirish mumkin. Bevosita investitsiyalar asosan ikki guruhga ajratiladi:
   

1. 
   Transkontitnental kapital qo’yilmalar;
   
2. 
   Transmilliy qo’yilmalar.
   

Transkontinental kapital qo’yilmalar – investitsiya kiritish uchun qulay bozor sharoiti bo’lgan boshqa bir davlat yoki qit’aga investitsiya eksportini amalga oshirishdir. Asosiy maqsad – bozorni egallash va shu kontinentda yangi ishlab chiqarishni tashkil qilish. Transmilliy kapital qo’yimalari esa asosan qo’shni davlatlarga amalga oshiriladi.
Bevosita investitsiyalar ikki maqsadga yo’naltiriladi:

• 
  Yangi kompaniya tashkil etish;
  
• 
  Bankrot bo’lgan kompaniyalarni xarid qilish.