2-Tema. “O’zbekstan Respublikasinin’ ta’lim haqqindag’i nizami”nin’ mazmun ha’m ma’nisi
O’zbekstan Respublikasinin’ ta’lim haqqindag’i nizami
Uliwma qag’iydalar
1-statya. Bul Nızamnıń maqseti
Bul Nızam puqaralarǵa tálim, tárbiya beriw, kásip-óner úyretiwdiń huqıqıy tiykarların belgileydi hám de hár kimnin’ bilim alıwdan ibarat konstituciyalıq huqıqın támiyinlewge qaratılǵan.
2-statya. Tálim haqqindaǵı nızam hújjetleri
Tálim haqqindaǵı nızam hújjetleri usi Nızamnan hámde basqa nızam hújjetlerinen ibarat.
Eger Ózbekstan Respublikasınıń xalıq aralıq shártnamasında tálim haqqindag’i nızam hújjetlerindeginen ózgeshe qaǵıydalar belgilengen bolsa, xalıq aralıq shártnama qaǵıydaları qollanıladı.
3-statya. Bilimlendiriw tarawındaǵı mámleket siyasatınıń tiykarǵı principleri
Tálim Ózbekstan Respublikası social rawajlanıwı tarawinda ústem dep ja’riyalanadi.
Bilimlendiriw tarawindaǵı mámleket siyasatınıń tiykarǵı principleri tómendegilerden ibarat :
-tálim hám tárbiyanıń insaniyliq, demokratiyalıq xarakterde ekenligi;
-tálimniń úzliksizligi hám izbe-izligi;
-ulıwma orta, sonıń menen birge orta arnawlı, kásip-óner táliminiń májburiyligi;
-orta arnawlı, kásip-óner tálimi baǵdarın : akademikalıq liceyde yamasa kásip-óner kolledjinde oqıwdı tańlawdıń iqtiyariylig’i;
-tálim sistemasınıń dúnyalıq xarakterde ekenligi;
-mámleket tálim standartları sheńberinde tálim alıwdıń hámme ushın ashıqlıǵı ;
-tálim da’stu’rlerin tańlawǵa jalg’iz hám qatlamlastirilg’an jantasıw ;
-bilimli bolıwdı hám uqıpliliqtı xoshametlew;
-tálim sistemasında mámleket hám jámiyetlik basqarıwdı uyg’inlastiriw.
4-statya. Bilim alıw huqıqı
Jinisi, tili, jası, rasasi, milliy tiyisliligi, isenimi, dinge munasibeti, social kelip shıǵıwı, xızmet túri, social abiroyi, turar jayı, Ózbekstan Respublikası aymaǵında qansha waqıt jasap atırǵanlıgınan turaqli na’zer, hár kimge bilim alıwda teń huqıqlar kepillenedi.
Bilim alıw huqıqı:
-mámleket hám mámleketlik emes tálim mákemelerin rawajlandırıw ;
-islep shıǵarıwdan ajiralg’an hám ajiralmag’an halda tálim alıwdı shólkemlestiriw;
-tálim hám kadrlar tayarlaw mámleket da’stu’rleri tiykarında biypul oqıtıw, sonıń menen birge tálim mákemelerinde shártnama tiykarında tólemesesine kásip-óner úyretiw;
-barlıq túrdegi tálim mákemeleriniń pitkeriwshileri keyingi basqıshtaǵı oqıw orınlarına kiriwde teń huqıqlarǵa ıye boliwi;
-shańaraqta yamasa ózi ǵárezsiz túrde bilim alǵan puqaralarǵa akkreditatsiyadan ótken tálim mákemelerinde eksternat tártibinde attestatsiyadan ótiw huqıqın beriw arqalı támiyinlenedi.
Basqa mámleketlerdiń puqaraları Ózbekstan Respublikasında xalıq aralıq shártnamalarǵa muwapıq bilim alıw huqıqına iye.
Respublikada jasaw atırǵan puqaralıǵı bolmaǵan shaxslar bilim alıwda Ózbekstan Respublikası puqaraları menen teń huqıqlarǵa iye.
5-statya. Pedagogikalıq iskerlik penen shuǵıllanıw huqıqı
Tiyisli maǵlıwmatı, kásip tayarlıǵı bar hám joqarı ta’rbiyaliq pazıyletlerge iye bolǵan shaxslar pedagogikalıq iskerlik penen shuǵıllanıw huqıqına iye.
Pedagog xızmetkerlerdi joqarı oqıw orınlarına jumısqa qabıllaw Ózbekstan RespublikasıMinistrler Kabinetitastıyıqlaǵan Rejege muwapıq tańlaw tiykarında ámelge asıriladı.
Pedagogikalıq iskerlik penen shuǵıllanıw sud hu’kmine tiykarınan qadaǵan etilgen shaxslardıń tálim mákemelerinde bul iskerlik penen shuǵıllanıwına jol qoyılmaydı.
6 - statya. Tálim shólkeminiń huqıqıy statusi
Tálim shólkemin akkreditatsiyalawwa’killikli mámleket organı tárepinen attestatsiyag’a ko’re ámelge asıriladı.
Tálim shólkemi yuridikalıq shaxs bolıp, nızam hújjetlerinde belgilengen tártipte júzege keledi. Mámleketlik emes tálim shólkemi Ózbekstan Respublikası Ministrler Kabineti belgilegen tártipte mámleket akkreditatsiyasinan ótken waqıttan baslap yuridikalıq shaxs huqıqları hám tálim iskerligi menen shuǵıllanıw huqıqına iye boladı.
Tálim shólkemi nızam hújjetlerine muwapıq islep shıǵılǵan ustav tiykarında iskerlik kórsetedi.
Tálim shólkemi attestatsiya nátiyjelerine qaray mámleket akkreditatsiyasinan ayiriliwi múmkin.
Tálim mákemeleri oqıw -tárbiya kompleksilerine hámde oqıw -ilimiy-islep shıǵarıw birlespeleri hám awqamlarına qosılıwǵa haqlı.
Tálim mákemeleri ustavda belgilengen wazıypalarına muwapıq pulli tálim xızmetlerin kórsetiw, sonıń menen birge isbilermenlik iskerliginiń basqa túrleri menen shuǵıllanıwǵa haqlı.
7-statya. Mámleket tálim standartları
Mámleket tálim standartları ulıwma orta, orta arnawlı, kásip-óner hám joqarı tálim mazmunına hámde sapasına qoyılatuǵın talaplardı belgileydi.
Mámleket tálim standartların orınlaw Ózbekstan Respublikasınıń barlıq tálim mákemeleri ushın májbu’riy bolıp tabıladı.
8-statya. Tálim beriw tili
Tálim mákemelerinde tálim beriw tilinen paydalanıw tártibi Mámleket tili haqqındaǵı Ózbekstan Respublikası Nızamı menen tártipke salinadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |