Inson va tuproq” kitobi “Jayron” ekologik markazi

Surxondaryo daryosi-Surxondaryo viloyatidagi daryo, Amudaryoning oxirgi oʻng irmogʻi. Qorovultepa qishlogʻidan bir oz yuqoriroqda Toʻpolondaryo bilan Qoratogʻdaryoning qoʻshilishidan hosil boʻladi. Boysun va Bobotogʻ tizmalari oraligʻidan janubi-gʻarb tomon oqib borib, Termiz shahri yonida Amudaryoga quyiladi. Uzunligi 175 km (Toʻpolondaryoning boshlanish joyidan esa 297 km). Surxondaryo havzasi shimolida Hisor togʻ tizmasi, gʻarb va janubi-gʻarbda Boysun togʻlari va sharqda Bobotogʻ bilan chegaralangan, janubida esa Amudaryo vodiysi bilan qoʻshilib ketgan. Eng yirik va sersuv irmoqlari Hisor togʻ tizmasidan boshlanadi. Surxondaryoga yirik irmoklardan yana Sangardakdaryo bilan Xoʻjaipok daryolari qoʻshiladi. Bir qancha mayda irmoklaridan tashqari yozda deyarli qurib qoladigan soy va jilgʻalar ham bor. Ulardan eng yiriklari Vaxshivordaryo (24 km), Konikon (32 km), Oqqopchigʻay (61 km), Okjarsoy (51 km) va Boysun (82 km) soylaridir.