Inson va tuproq” kitobi “Jayron” ekologik markazi

Mariana botig`i- Tinch okeanning g`arbiy qismidagi chuqur suv osti botig`i. Mariana orollari bo`ylab 1340 km masofaga cho`zilgan. O`rtacha kengligi 59 km, chuqurligi 11022 m. Mariana botig`i Dunyo okeanining va Yer sharining eng chuqur joyi.

Marinka baliq-

Markaziy magistral kanali-

Markaziy Osiyo-Osiyo materigining ichki qismidagi tabiiy hududi. Maydoni 6 mln. km². Shimoliy va g`arbiy chekkasi Mongoliya, Xitoy bilan Rossiya o`rtasidagi davlat chegarasigacha bo`lib, sharqdan Katta Shinjon, janubdan esa Tibet hududidagi Sangpo (Brahmaputra) daryosi va Hind daryosining yuqori qismi bilan o`ralgan. Markaziy Osiyo dengiz sathidan ancha baland joylashgan. Relyefi kenglik bo`ylab cho`zilgan tog` tizmalari (Mongoliya Oltoyi, Xangay, Xentey, Tyan-shan, Nanshan, Kunlun) va keng hamda ancha chuqur botiqlar (Jungoriya, G`arbiy Mongoliyadagi Katta Ko`llar soyligi, Tarim, Saydam)dan iborat. Markaziy Osiyo deganda, Sovet Ittifoqi parchalangandan keyin mustaqillikka erishgan beshta musulmon respublikalar: Qirg‘iziston, Qozog‘iston, Tojikiston, Turkmaniston va O‘zbekiston nazarda tutiladi. Lekin, geografik nuqtai nazardan yondoshilsa, Markaziy Osiyoga Afg‘oniston, Mo‘g‘uliston va Xitoyning Uyg‘ur viloyatlari ham kiradi.

Marmar-(yunoncha marmaros - yaltiroq tosh degan ma`noni bildiradi) — kristalli tog` jinsi. Mayda donachali marmar sifatli hisoblanadi. Marmar sovuqqa chidamli bo`ladi. Shuning uchun ham marmardan qurilishda keng foydalaniladi. Marmarga sayqal berish mumkin. Marmar qizil, pushti,sarg`ish, qo`ng`ir, yashil, jigarrang qora, kulrang, oq ranglarda bo`ladi. O`zbekistonning qadimgi Samarqand, Buxoro, Xiva, Qo`qon va boshqa shaharlaridagi me`moriy obidalarida katta va mayda marmarlardan foydalanilgan. Toshkent shahridagi ko`pgina teatr, ma`muriy binolar va metro bekatlarini bezashda marmardan foydalanilgan. O`zbekistonda sanoat ahamiyatiga ega bo`lgan marmar konlari: G`ozg`on, Nurota, Zarband, Tomchiota, Ko`chat, Makrid, Qaxralisoy va boshqalardan qazib olinadi.