Инсон ҳУҚУҚларини ўрганиш услубий қўлланма Ўзбекистон республикаси

Жиноят ишлари бўйича халқаро суд. 1998 йилнинг июнида Римда Жиноят ишлари бўйича халқаро судни таъсис этишга бағишлаб конференция ўтказилди. Бу суд инсон ҳуқуқларини халқаро кўламда ҳимоя этишнинг шаклланиб бораётган тизимида муҳим бўғин бўлиб қолади деб катта умид билдирдилар.
Инсониятга қарши жиноят содир этган шахсларни жавобгарликка тортиш ва жазолаш учун Жиноят ишлари бўйича халқаро судни ташкил этиш таклифини амалга ошириш йўлида БМТ қарийб ярим аср ҳаракат қилди. Ана шу вақт мобайнида собиқ Югославияда, шунингдек Руандада содир этилган ҳарбий жиноятларни ҳукм қилиш учун иккита махсус жиноят трибуналлари тузилди, холос.
Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг инсон ҳуқуқлари бўйича органлари
Бош Ассамблея. БМТ Уставининг 13-моддасига мувофиқ Бош Ассамблеянинг асосий вазифаларидан бири «иқтисодиёт, ижтимоиёт, маданият, таълим, соғлиқни сақлаш соҳаларидаги халқаро ҳамкорликка кўмаклашиш, инсон ҳуқуқларини ва барчанинг асосий эркинликларини ирқи, жинси, тили ва динини ажратмаган ҳолда амалга оширишга кўмаклашиш» мақсадида ўрганиш ва тадқиқ этиш ишларини уюштириш ҳамда тавсиялар ишлаб чиқишдан иборатдир. БМТ Бош Ассамблеяси инсон ҳуқуқларига тааллуқли масалаларнинг каттагина қисмини кўриб чиқиш ва муҳокама этишда ихтиёрни Бош Ассамблеянинг ижтимоий, гуманитар ва маданият масалалари билан шуғулланувчи Учинчи қўмитасига ўтказишни лозим топган.
Иқтисодий ва Ижтимоий Кенгаш. БМТ Уставининг 62-моддасига биноан Иқтисодий ва Ижтимоий Кенгаш инсон ҳуқуқлари ва барчанинг асосий эркинликлари ҳурмат қилиниши ҳамда уларга риоя этилишини рағбатлантириш мақсадида тавсиялар бериши мумкин. Мазкур Кенгаш Бош Ассамблеяга тақдим этиш учун конвенцияларнинг лойиҳаларини тайёрлаши ва инсон ҳуқуқлари бўйича халқаро конференциялар чақириши мумкин. БМТ Уставининг 68-моддасига мувофиқ Кенгаш «иқтисодий ва ижтимоий соҳаларда ҳамда инсон ҳуқуқларини рағбатлантириш бўйича комиссиялар тузади». Иқтисодий ва Ижтимоий Кенгаш инсон ҳуқуқлари масалаларида ёрдам кўрсатишни кўзлаб Инсон ҳуқуқлари Комиссияси, Хотин-қизлар аҳволи бўйича Комиссия, Ижтимоий, иқтисодий ва маданий ҳуқуқлар бўйича қўмита таъсис этган.