1. Инсон ҳуқуқлари бўйича халқаро Билл
• Инсон ҳуқуқлари умумжаҳон декларацияси 1948 й.
• Иқтисодий, ижтимоий ва маданий ҳуқуқлар тўғрисидаги халқаро Пакт 1966 й.
• Фуқаролик ва сиёсий ҳуқуқлар тўғрисидаги халқаро Пакт 1966 й.
• Фуқаролик ва сиёсий ҳуқуқлар тўғрисидаги халқаро Пактга биринчи факультатив прото-
кол 1966 й.
• Фуқаролик ва сиёсий ҳуқуқлар тўғрисидаги халқаро Пактга иккинчи факультатив прото-
кол 1989 й.
2. Инсон ҳуқуқларини оммавий бузилишига қарши кураш бўйича шартномалар
• Мустамлака мамлакатлар ва халқларга мустақиллик бериш тўғрисидаги Декларация 1966 й.
• Геноцид жиноятини олдини олиш ва унинг учун жазолаш тўғрисидаги Конвенция 1948 й.
• Ирқий камситишнинг барча турларига барҳам бериш тўғрисидаги Конвенция 1965 й.
• Апартиед жиноятини тўхтатиш ва унинг учун жазолаш тўғрисидаги Конвенция 1965 й.
3. Алоҳида тоифадаги фуқароларни ҳимоя қилиш бўйича шартномалар
• Аёлларнинг сиёсий ҳуқуқлари тўғрисидаги Конвенция 1952 й.
• Аёлларга нисбатан камситишларга барҳам бериш тўғрисида Конвенция 1979 й.
• Бола ҳуқуқлари тўғрисида Конвенция 1989 й.
• Турмушга чиққан аёлларнинг фуқаролиги тўғрисидаги Конвенция 1957 й.
• Фуқаросизликни қисқартириш бўйича Конвенция 1961 й.
• Апатридлар мақоми тўғрисидаги Конвенция 1954 й.
• Қочоқлар мақоми тўғрисидаги Конвенция 1951 й. Протокол 1966 й.
• БМТнинг қочоқлар бўйича Олий комиссарлик бошқармаси Низоми 1950 й.
• Ҳудудий бошпана тўҳрисидаги Декларация 1967 й.
208
28чизма
ИЧКИ ИШЛАР ОРГАНЛАРИ ХОДИМИНИНГ ИНСОН
ҲУҚУҚЛАРИ МАДАНИЯТИ
Этик ва эстетик ҳуқуқшунослик (уларнинг ўзига хослигини инобатга олган ҳолда)
бошқа фанлардаги каби, ажралмас умумийликни ташкил қилади. Барча ижтимоий
ҳодиса, инсон фаолиятнинг ҳаракати ва сабаблари бир вақтнинг ўзида этик ва эсте-
тик аҳамиятга эга бўлиб, қуйидагича баҳоланиши мумкин:
гўзал ёки хунук
(эстетика соҳаси);
яхшилик ёки ёмонлик
(ахлоқ соҳаси).
29чизма
Ахлоқ ва ҳуқуқнинг алоқаси
қуйидагиларда намоён бўлади:
фарқлар мавжудлигида;
якка ва умумий
белгиларга
хос эканлигида;
ўзаро муносабат
ва алоқадорликда
эканлигида.
209
1
ж
ад
ва
л
БМТ ТИЗИМИДА ИНСОН ҲУҚУҚЛАРИ БЎЙИЧА ҚЎМИТ
АЛАР
№
Ш
ар
тн
ом
ав
ий о
рг
ан (
қў
м
ит
а)
ни
нг н
ом
ла
ни
ш
и
Қ
ўм
ит
а с
ес
си
ял
ар
и
Ш
ар
тн
ом
а
иш
ти
ро
кч
ис
и
бў
лг
ан
да
вл
ат
ла
рн
ин
г
ма
ър
уз
ал
ар т
ақ
ди
м э
ти
ш
и
И
нд
ив
ид
уа
л ш
ик
оя
тл
ар
ни
кў
ри
б ч
иқ
иш п
ро
це
ду
ра
си
1
2
3
4
5
1
И
нс
он ҳ
уқ
уқ
ла
ри б
ўй
ич
а қ
ўм
ит
а
(H
RC
) 1
97
6
йи
ли т
аш
ки
л э
ти
л-
га
н. К
от
иб
ия
т
— Ж
ен
ев
ад
а
Та
рк
иб
: 1
8 э
кс
пе
рт
Й
ил
да у
ч м
ар
от
аб
а:
ма
рт
а
пр
ел
да (
Н
ью
Й
ор
кд
а) и
ю
лд
а, о
кт
яб
рь
но
яб
рд
а (
ик
ка
ла с
ес
си
я
ҳа
м
— Ж
ен
ев
ад
а)
Ф
С
Ҳ
ТП
ни
нг 4
0
мо
дд
ас
и: Д
ас
тл
аб
ки
си
— П
ак
т
ун
га н
ис
ба
та
н к
уч
га к
ир
га
ни
да
н к
ей
ин 1
й
ил
ич
ид
а; к
ей
ин
ги
ла
ри (
да
вр
ий
) — Қ
ўм
ит
ан
ин
г
та
ла
би б
ил
ан
, а
м
мо
, б
еш й
ил
да к
ам
ид
а б
ир
ма
рт
а.
Ҳ
а
Ф
С
Ҳ
ТП
ни
нг Ф
ак
ул
ьт
ат
ив п
ро
-
то
ко
ли 1
м
од
да
си
) Ф
ак
ул
ьт
ат
ив
пр
от
ок
ол
ни а
ло
ҳи
да р
ат
иф
ик
а-
ци
я қ
ил
иш
ни т
ал
аб э
та
ди
.
2
Қ
ий
но
қл
ар
б
ўй
ич
а қ
ўм
ит
а (
CA
T)
19
88
й
ил
и
та
ш
ки
л
эт
ил
га
н.
К
от
и-
би
ят
Ж
ен
ев
ад
а Т
ар
ки
б:
1
0
эк
сп
ер
т
Й
ил
да и
кк
и м
ар
та
:
ап
ре
л
ма
й, н
оя
бр
да
(Ж
ен
ев
ад
а)
19
м
од
да
га
к
ўр
а:
Д
ас
тл
аб
ки
си
—
К
он
ве
нц
ия
у
нг
а
ни
сб
ат
ан
к
уч
га
к
ир
га
ни
да
н
ке
йи
н
1
йи
л
ич
ид
а;
ке
йи
нг
ил
ар
и
(д
ав
ри
й)
—
ҳа
р
тў
рт
й
ил
да
б
ир
м
ар
та
Ҳ
а (
К
он
ве
нц
ия
ни
нг 2
2
мо
дд
а-
си
) Ф
ақ
ат д
ав
ла
тн
ин
г р
оз
ил
иг
и
би
ла
н қ
ўл
ла
ни
ла
ди
3
И
қт
ис
од
ий
, и
ж
ти
мо
ий в
а
ма
да
-
ни
й ҳ
уқ
уқ
ла
р б
ўй
ич
а қ
ўм
ит
а
(C
ES
C
R) 1
98
5
йи
ли т
аш
ки
л э
ти
л-
га
н. К
от
ти
би
ят
— Ж
ен
ев
ад
а Т
ар
-
ки
б: 1
8 э
кс
пе
рт
Й
ил
да и
кк
и м
ар
та
:
М
ай
да
, н
оя
бр
ь
де
ка
бр
да
(Ж
ен
ев
ад
а)
П
ак
тн
ин
г 1
6
в
а
17
М
од
да
ла
ри
га в
а
ЭК
О
С
О
С
-
ни
нг 1
98
8/
4 р
ез
ол
ю
ци
яс
иг
га к
ўр
а:
К
он
ве
нц
ия у
нг
а н
ис
ба
та
н к
уч
га к
ир
га
ни
да
н
ке
йи
н 2
й
ил и
чи
да
; к
ей
ин
ги
ла
ри (
да
вр
ий
) —
ҳа
р б
еш й
ил
да б
ир м
ар
та
Й
ўқ
4
Бо
ла ҳ
уқ
уқ
ла
ри б
ўй
ич
а қ
ўм
ит
а
(C
RC
) 1
99
1
йи
ли т
аш
ки
л э
ти
лг
ан
.
К
от
иб
ия
т
— Ж
ен
ев
ад
а
Та
рк
иб
: 1
8 э
кс
пе
рт
Й
ил
а у
ч м
ар
та
:
Я
нв
ар
ь,
ма
й
ию
нь
, с
ен
тя
бр
да
(Ж
ен
ев
ад
а)
44
м
од
да
га к
ўр
а:
Д
ас
тл
аб
ки
си
— К
он
ве
нц
ия у
нг
а н
ис
ба
та
н к
уч
-
га к
ир
га
ни
да
н к
ей
ин 2
й
ил и
чи
да
; к
ей
ин
ги
ла
-
ри (
да
вр
ий
) — ҳ
ар б
еш й
ил
да б
ир м
ар
та
Й
ўқ
5
А
ёл
ла
рг
а н
ис
ба
та
н ҳ
уқ
уқ
ий
ка
мс
ит
иш
л
ар
га б
ар
ҳа
м б
ер
иш
бў
йи
ча қ
ўм
ит
а (
C
ED
AW
)
19
81
й
ил
и т
аш
ки
л э
ти
лг
ан
К
от
иб
ия
т
— Н
ью
Й
ор
кд
а
Та
рк
иб
: 2
3 э
кс
пе
рт
Й
ил
да и
кк
и м
ар
та
:
ян
ва
рь
ф
ев
ра
ль
,
ию
лд
а
(Н
ью
Й
ор
кд
а)
К
он
ве
нц
ия
ни
нг 1
8
мо
дд
ас
иг
а б
ин
оа
н:
да
ст
ла
бк
ис
и
— К
он
ве
нц
ия у
нг
а н
ис
ба
та
н к
уч
-
га к
ир
га
ни
да
н к
ей
ин 1
й
ил и
чи
да
; к
ей
ин
ги
ла
-
ри (
да
вр
ий
) — т
ўр
т й
ил
да к
ам
ид
а б
ир м
ар
та
,
ва
Қ
ўм
ит
ан
ин
г т
ал
аб
и б
ил
ан
.
Ҳ
а
(К
он
ве
нц
ия
га Ф
ак
ул
ьт
ат
ив п
ро
-
то
ко
лн
ин
г 1
м
од
да
си
)
Ф
ак
ул
ьт
ат
ив п
ро
то
ко
лн
и
ал
оҳ
ид
а р
ат
иф
ик
ац
ия қ
ил
иш
та
ла
б э
ти
ла
ди
6
И
рқ
ий к
ам
си
ти
ш
л
ар
га б
ар
ҳа
м
бе
ри
ш қ
ўм
ит
ас
и (
C
ER
D
)
19
69
й
ил
и т
аш
ки
л э
ти
лг
ан
.
К
от
иб
ия
т
— Ж
ен
ев
ад
а
Та
рк
иб
: 1
8 э
кс
пе
рт
Й
ил
да и
кк
и м
ар
та
:
М
ар
тд
а, а
вг
ус
тд
а
(Ж
ен
ев
ад
а)
К
он
ве
нц
ия
ни
нг 9
м
од
да
си
га б
ин
оа
н:
да
ст
ла
бк
ис
и
— К
он
ве
нц
ия у
нг
а н
ис
ба
та
н к
уч
-
га к
ир
га
ни
да
н 1
й
ил
да
н к
ей
ин
; к
ей
ин
ги
ла
-
ри (
да
вр
ий
) — и
кк
и й
ил
да к
ам
ид
а б
ир м
ар
та
,
ва
Қ
ўм
ит
ан
ин
г т
ал
аб
и б
ил
ан
.
Ҳ
а
(К
он
ве
нц
ия
ни
нг 1
4
мо
дд
ас
и-
га б
ин
оа
н)
Ф
ақ
ат д
ав
ла
тн
ин
г р
оз
ил
иг
и
би
ла
н қ
ўл
ла
ни
ла
ди
7
М
еҳ
на
тк
аш
м
иг
ра
нт
ла
р б
ўй
ич
а
қў
м
ит
а (
C
W
M
)
К
от
иб
ия
т
— Ж
ен
ев
ад
а
Та
рк
иб
: 1
4 э
кс
пе
рт
Й
ил
да б
ир м
ар
та
К
он
ве
нц
ия
ни
нг 7
3
мо
дд
ас
иг
а к
ўр
а:
Д
ас
тл
аб
ки
си
— П
ак
т у
нг
а н
ис
ба
та
н к
уч
га к
ир
-
га
ни
да
н к
ей
ин 1
й
ил и
чи
да
; к
ей
ин
ги
ла
ри (
да
в-
ри
й)
— ҳ
ар б
еш й
ил
да б
ир м
ар
та
.
Ҳ
а
(К
он
ве
нц
ия
ни
нг 7
7-
мо
дд
ас
и)
210
2жадвал
ИНСОН ҲУҚУҚ ВА ЭРКИНЛИКЛАРИНИНГ ТАВСИФЛАНИШИ
Пайдо бўлиш вақтига кўра
• Биринчи авлод (XVIII аср охири)
Do'stlaringiz bilan baham: |