|
Mehnat resurslari tarkibidagi kuchli va kuchsiz tomonlarni, undagi muammolarni tahlil qilish nafaqat strategik rejalashtirish jarayoni uchun zarur. Bunday tahlil bozor iqtisodiyoti sharoitida kishi omili muhim rol o’ynaydigan kunda ham o’ta zarurdir.
Kishi omilini tahlil qilishda quyidagi savollarga javob topishni tavsiya etishadi.
Kishi omili bilan bog’liq bo’lgan ayrim muammolar
• Bugungi kunda korxonangizda band bo’lgan xodimlarning tarkibi qanday? Kelajakda ulardan nima talab qilinadi?
• Yuqori pog’onadagi rahbarlarning malakasi va omilkorligi qanday?
• Rahbar lavozimlarida vorislik rejalari bormi?
• Korxona rag’batlantirishning raqobatbardosh va samarali tizimiga egami?
• Rahbar kadrlarni tayyorlash va ularning malakasini oshirish tizimidan samarali foydalanilyaptimi?
• Oxirgi yillarda korxonadan yetakchi mutaxassislarning ketib qolish hollari bo’lganmi? Bo’lgan bo’lsa nima uchun?
• Korxonada xodimlar faoliyatini baholash tizimi ishlab chiqilganmi? Qachon oxirgi marta shunday baholash amalga oshirilgan?
Qayd qilingan har bir savolni chuqur tahlil qilish va kishi omilini kompleks baholash korxona rahbarlariga u yoki bu bo’g’indagi potentsial zaif tomonlarini aniqlashga va shunga mos ravishda chora tadbirlarni ishlab chiqishga imkoniyat yaratadi. Hozirgi zamon ishbilarmonlari dunyosida har qanday katta firma, ayniqsa, korporatsiya joriy rejalar bilan cheklanib qolmasdan, uslubiy qiyin murakkab bo’lishiga qaramasdan, uzining menejment strategik rejalarini ishlab chiqishi lozim.
Ikkinchi variant, aksincha, buysinuvchiga o’z maqsad va rejalarini ishlab chiqishda to’la erkinlik beradi, ammo bu erda barchaga xavfli bo’lgan vaziyat vujudga kelishi mumkin. Masalan, xodimning yuqori tashkilot faoliyatini yetarli darajada anglab yetmasdan firmaning umumiy maqsadlariga to’g’ri kelmaydigan maqsadni tanlashi mumkin. Bu xodimning yetarli darajada puxta bilimga ega emasligi bilan bog’liq. Bunday xatolar ko’pincha xodimni o’z imkoniyatlarini erkin taxlil qila olmasligi natijasida paydo bo’lishi mumkin. Firma mana shunday xatoga yo’l qo’ymasligi uchun raxbar va unga bo’ysinuvchi xodim birgalikda maqsadni mulohaza qiladilar, uning imkonli variantlarini, ularga erishish usullarini, kutiladigan natijalarni va ularning baxolanishini ko’rib chiqadi. Tabiiyki, bu kabi mulohazalarga mutaxasisni jalb qilish bir qator holatlarda foydadan xoli bo’lmaydi. Izlanishlar shuni ko’rsatadiki, bu kabi rejalashtirishlar quyidagi sabablarga ko’ra o’ta muhimdir:
1. U tashkilotning maqsadini aniqlashga va shakllanishiga ko’maklashadi. Bunga korporativ topshiriqlar, tashkilotning aniq maqsadlarni baholash va ularga erishish masalalarini yechish kiradi.Strategik rejalashtirish firmani tashqi sharoitga moslashishini ta’minlaydi, chunki u o’ziga muhim element sifatida tashqi muhit taxlilini va uning noxush ta’siriga moslashish usullarini o’rganadi.
2.Strategik rejalashtirish firma taraqqiyoti tushunchasi va samarali boshqaruvni bunyod etish bilan o’zaro bog’liq. Bu ikkita tushuncha asosan strategik rejalashtirishning ko’rsatmalaridan biri hisoblanadi.
3. Strategik rejalashtirish hisobiga kadirlar faoliyati samarali muvofiqlashtirish va kichik korxonalarning ichki operatsiyalarini yaxlitlash imkoni mavjud, chunki ular zamonaviy va o’ta yirik korporatsiya tarkibiga kiradi.
4. Tashkilot resurslarining samarali taqsimlanishi - mehnat, moliya, xom ashyo, texnologiyalar - bular strategik rejalashtirishsiz amalga oshishi qiyin. Bu kabi rejalashtirish tashkilot faoliyatini taxlil qilish, kapital mablag’lardan maqsadga muvofiq foydalanish imkonini beradi. Xulosa qilib aytganda, oliy menejer korpusi va ba’zi sharoitlarda o’rtacha bo’g’in menejerlari ham o’z ishining hakiqiy ustasi bo’lishi zarur. Strategik rejalashtirishning natijasi aniq rejalar majmuasi har tomonlama tashkilot yuklarini vazifalari ham amalga oshirishga va maqsadga erishishni ta’minlashga yo’naltirilgan bo’lmog’i kerak. Tashqi havf va yangi imkoniyatlr aniqlangandan so’ng korxona rahbariyati strategiyani tanlashga o’tishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
