Innovatsiya-ziyo

-gi/-ki/-gu/-gW-g‘i/-qi: sevgi, turtki, ezgu, cholg'u, yoqilg'i,
tashqi;
5. Yetti shaklda yoziladigan qo‘shimcha:
-gin/-km/-gurv/-kun/-g 'irv-qinZ-g 'un-qun: tizgin, keskin, surgun,
tushkun, ozg'in, uyg'un, uchqun;
Demak, fonetik yozuv imloni talaffuzga, morfologik yozuv 
birlikning asl holatiga moslaydi.
Tarlxiy-an’anaviy yozuv. 
So‘zning hozirgi talaffuz me’yoriga 
mos kelmaydigan, qadimdan o‘zlashib qolgan shaklda yozilishi tarixiy- 
an’anaviy yozuv deyiladi. Boshqacha aytganda, so‘z hozirgi holatiga 
ko'ra emas, balki an’ana tusiga kirib qolgan qoidaga ko‘ra yoziladi: 
Chor Rossiyasi 
(asli 
sar), pudratchi 
(asli 
podryadchik), tamagir 
(asli 
ta ’magir), taqiqlamoq 
(asli 
ta ’qiqlamoq), mo'jiza, mo'tadil, mo'tabar
kabi.
Hozirgi orfografiyada tarixiy-an’anaviy yozuv asosida yoziluvchi 
ba’zi shakllar quyidagilar:
1. Buyruq-istak mayli eski adabiyotimizda qo‘llanib kelgan 
an’anaga ko‘ra, she’riyat va nasr tilida ba’zan 
-gil, - g ‘il 
tarzida 
ishlatiladi: 
borgil//borg'il.
2. Maqsad m a’nosini anglatuvchi 
-gani 
shaklining 
-gali, -g'ali, -
kali, -qali 
shakllari.
3. Hozirgi-kelasi zamon sifatdosh shaklini yasovchi 
-ur 
shakli: 
Yulduzlar о 'tiga bardosh berurman,
Fazolar taftiga qilurman toqat. 
(A.Oripov)
4. 
-mu 
so'roq yuklamasi:
Sevgini tortib bo lurmu
Tosh-u tarozi bilan. 
(E.Vohidov)
52

---

F arqlash (differensiyalash) yozuvi. Talaffuzda bir-biridan aniq 
farqlanmaydigan yoki o‘zaro farqi deyarli sezilmaydigan darajaga kelib 
qolgan so‘z yoki qo‘shimcha yozuvda maxsus qoida bilan ajratilib 
yozilishi farqlash yozuvi deyiladi.
Bu yozuv kam qo‘llanadi. Ayrim misol:
1) o‘ zaro yaqin, shakldosh so‘ z yozuvda ’ (tutuq) belgisi yordamida 
farqlab qo‘llanadi: