Innovatsiya-ziyo



Download 3,84 Mb.
Pdf ko'rish
bet35/109
Sana25.02.2022
Hajmi3,84 Mb.
#464441
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   109
Bog'liq
nutq madaniyati. raupova l

telefon > tilifon,
televizor > tilivizir, adres > adris 
kabi.
Rus tili orqali o'zlashgan so'zda 
a 
unlisi o'zbekcha 
a 
dan 
yo'g'onroq talaffuz etiladi: 
капа 
(o'zb.) -
kanal 
(rus) kabi.
Rus tilidan o'zlashgan so'zdagi o'rta keng, lablangan 
о 
unlisi 
urg'uli bo'g'inda o'zbek tilidagi o'rta keng, lablangan 
о 
‘ dan kengroq 
talaffuz etiladi: 
ton 
(rus.) -
to ‘n 
(o'zb.), 
tok 
(rus.) -
to ‘q 
(o'zb.), 
tort
(rus.) -
to ‘rt 
(o'zb.) kabi.
Jonli tilda 
r 
bilan boshlangan arabcha, forscha va ruscha 
so'zlaming boshida bir о ‘ tovushining orttirilishi ancha keng tarqalgan: 
r o ‘za>o'raza, ru s> o‘ris, ro 'mol>o ‘ramol 
kabi. Adabiy talaffuz 
me’yori sifatida 
ro ‘za, rus, ro ‘mol 
shakllari saralangan.
Rus tilidan o'zlashgan so'zning oxirida lab-tish v undoshi jarangsiz 
/tarzid a talaffuz qilinadi: 
passiv > passif, ustav > ustaf kursiv > kursif
kabi; v ning jarangsizlanishi so'z ichidagi assimilyativ holatda ham yuz 
beradi: 
avtomat > aftomat, stavka 
> sta/fcor kabi. Bunday talaffuz adabiy 
til uchim me’yor sanaladi, ammo o'zbek tilining o 'z so'zida 
qo'llanadigan lab-lab v undoshi so'z oxirida ham, jarangsiz undosh 
ta’sirida h a m /g a o'tmaydi: 
ov, birov, ovqat, shavkat 
kabi. (Bu holat 
ham orfoepik m e’yor sanaladi).
Rus tilidan o'zlashgan so'zning ko'pchiligida urg'u erkin bo'ladi, 
bu hoi o'zbek adabiy tili va talaffuziga ham singib bormoqda: 

Download 3,84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   109




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish